Inhoud: Ga direct naar...
Innhold: Gå direkte til..
Hooikoorts bij kinderen


Hooikoorts kan veel invloed op je dagelijks leven hebben. Volwassenen herkennen vaak snel de symptomen van hooikoorts bij zichzelf, zoals niezen en een loopneus. Bij kinderen kunnen deze klachten in eerste instantie makkelijk verward worden met een gewone verkoudheid, vooral als het de eerste keer is.
Hooikoorts wordt ook wel pollenallergie genoemd.

Verschillende soorten pollen kunnen allergieën veroorzaken. Kinderen kunnen voor meer dan één pollensoort allergisch zijn. Dit betekent dat het pollenseizoen voor hen erg lang kan zijn, omdat de bomen of planten op verschillende tijdstippen van het jaar kunnen bloeien. Het hebben van meerdere allergietriggers kan het nog moeilijker maken om hooikoorts bij kinderen op te merken.
Eén ding is zeker: meer inzicht in seizoensgebonden allergie en triggers is dé manier om ervoor te zorgen dat jouw kind de juiste diagnose en behandeling krijgt.
Wat is hooikoorts (pollenallergie) bij kinderen precies?
Hooikoorts of pollenallergie treft veel kinderen en ook hun families. Wanneer grassen, bomen en onkruid stuifmeel aan de lucht afgeven, ziet het immuunsysteem van je kind dit aan voor iets gevaarlijks en vecht het ertegen.2 Dit geeft klachten zoals een loopneus of verstopte neus en jeukende, tranende ogen.3
Hoewel het afhankelijk kan zijn van de plek waar je woont, komt hooikoorts het meest voor van het vroege voorjaar tot de late zomer en de herfst. Om deze reden worden de typische symptomen ook wel seizoensgebonden allergische rinitis genoemd. Als je kind het hele jaar door allergieklachten heeft, kan het zijn dat het allergisch is voor huisstofmijt of (huis)dieren. In zo’n geval kan je kind last hebben van zogenaamde niet-seizoensgebonden allergische rinitis (dat betekent dat je kind het hele jaar door last heeft van allergieklachten).


Hooikoorts (pollen) symptomen bij kinderen
Seizoensgebonden hooikoorts kan zich al bij peuters en jonge kinderen in de leeftijd van 2 tot 5 jaar ontwikkelen.4 Lees hier meer over allergiesymptomen bij kinderen.
Symptomen van seizoensgebonden hooikoorts waar je als ouder of verzorger op moet letten, kunnen zijn:3,5
- Verstopte neus – hierdoor kan je kind met open mond ademen.
- Loopneus, jeukende neus en niezen – het lijkt alsof ze voortdurend verkouden zijn.
- Jeukende, tranende ogen – ze kunnen vaak in hun ogen wrijven en knipperen.
- Vermoeidheid – hooikoorts kan ervoor zorgen dat ze minder goed slapen.

Wat betekent het voor kinderen om hooikoorts te hebben?
De klachten van hooikoorts kunnen een negatieve invloed op het sociale leven en de schoolprestaties van je kind hebben.3,6 Het kan lastig zijn om tijdens het pollenseizoen met vriendjes buiten te spelen en op school mee te doen aan buitenactiviteiten. Allergieklachten overdag kunnen heel afleidend zijn, en kinderen kunnen zich ook moe voelen omdat allergische rinitis hun slaap vaak verstoort.3 Hierdoor kan hooikoorts de prestaties van je kind op school kan beïnvloeden.6
Tijdens het pollenseizoen presteerden kinderen tussen de 8 en 17 jaar oud met hooikoorts het slechter op kennistesten.6 Jongeren die tijdens het hooikoortsseizoen slechtere cijfers halen dan in de winter, hebben meestal meer hooikoortsklachten en gebruiken vaker medicijnen tegen allergieën dan jongeren die steeds dezelfde cijfers halen.7
Wanneer ontwikkelen kinderen hooikoorts?
De leeftijd waarop een kind op zijn vroegst hooikoortsklachten krijgt is als peuter.4 Kinderen moeten minstens twee pollenseizoenen hebben meegemaakt voordat het immuunsysteem erop kan reageren.4
Het immuunsysteem van een kind is zo ingesteld dat het bacteriën en virussen bestrijdt. Bij pollenallergie verwart het lichaam pollen met iets dat een bedreiging kan zijn.2 Onschadelijke stoffen die allergieklachten veroorzaken, worden allergenen of allergietriggers genoemd. Immunoglobuline E-antilichamen (IgE) worden door het lichaam aangemaakt om specifieke allergenen op te sporen.2 De volgende keer dat je kind wordt blootgesteld aan de allergietrigger, mogelijk in het volgende pollenseizoen, kan het een allergische reactie krijgen.2
Kinderen die als baby eczeem hebben, lopen een groter risico om hooikoorts te ontwikkelen.8 Kinderen met hooikoorts kunnen een groter risico hebben op allergisch astma.3 Deze onderlinge samenhang van klachten wordt de atopische of allergische mars genoemd.8
Veelvoorkomende oorzaken van pollenallergie bij kinderen
Het probleem is stuifmeel (pollen) dat zich met de wind verspreidt en dat kinderen kunnen inademen. Wasachtig stuifmeel van bloemen zoals rozen veroorzaakt meestal geen pollenallergie.9,10 Stuifmeel van bomen, grassen en onkruid zijn de meest voorkomende oorzaken van hooikoorts.
Pollenkalender voor Nederland
Pollenkalender
- Bomen
- Grassen
- Onkruiden
- Bomen
- Grassen
- Onkruiden
Pollenkalender
- Bomen
- Grassen
- Onkruiden
Het lastige is dat sommige pollen kruisreacties kunnen veroorzaken, waardoor het persoonlijke allergieseizoen van je kind mogelijk wordt verlengd.11 Als je kind dus allergisch is voor berk, is het mogelijk dat els en hazelaar ook klachten geven.11 Hetzelfde kan gebeuren met verschillende soorten grassen.11 De allergene eiwitten in verschillende soorten stuifmeel kunnen een vergelijkbare structuur hebben, waardoor het immuunsysteem van je kind hier ook op reageert.12
Wanneer zitten pollen in de lucht?
Verschillende stuifmeelsoorten bloeien op verschillende tijdstippen van het jaar. Bomen beginnen meestal in het vroege voorjaar het allergieseizoen, grassen vooral in de zomermaanden en onkruid veroorzaakt hooikoorts in de herfst.11
Als je te maken krijgt met hooikoorts bij je kind, is het belangrijk om bij te houden welke pollen er in de lucht zitten. Pollenvoorspellingen en pollenkalenders zijn hierbij nuttige hulpmiddelen. Door de klachten van je kind tijdens het pollenseizoen te volgen, kan je arts de allergietriggers achterhalen en welke behandelingsopties daarvoor het meest geschikt zijn.
Hou gemakkelijk je klachten bij
Check dagelijks de actuele pollenniveaus, het weer en de luchtkwaliteit – en houd de allergieklachten van je kind bij. Alles in één slimme pollenapp.

Pollenallergie en het orale allergiesyndroom bij kinderen
Kinderen met een pollenallergie kunnen ook een jeukende mond, lippen en keel krijgen als ze bepaalde voedingsmiddelen eten.12,13,14 Net zoals verschillende soorten pollen eiwitten kunnen hebben met een vergelijkbare structuur geldt dit ook voor sommige voedingsmiddelen.12,14 Dit wordt het orale allergiesyndroom (OAS) of pollenvoedselsyndroom (PFS) genoemd.12,13,14, 21
De klachten van het orale allergiesyndroom zijn meestal niet ernstig.12,14 Als je kind allergische reacties heeft op voedingsmiddelen zoals pinda's, sojabonen, amandelen, of hazelnoten, is het belangrijk om een arts te raadplegen. Dit helpt om te bepalen of de reacties door hooikoorts worden veroorzaakt of dat er mogelijk sprake is van een voedselallergie.14 Voedselallergieën komen vaak voor bij kinderen en kunnen levensbedreigend zijn.15
Veelvoorkomende kruisreacties14
Boompollen16,17 | Graspollen | Bijvoet |
Mogelijke reactie op: Aardbei, abrikoos, ananaskers, appel, braam, carambola (sterfruit), framboos, jackfruit, kakifruit, kers, kiwi, mango, meloen, nachtschaden, nectarine, noten, peer, perzik, pinda, pruim, rozebottel, schermbloemigen, soja (vers) en vijg. |
Mogelijke reactie op: Aardappel, gerst, haver, meloen, pinda, soja, paprika, rogge, tarwe, tomaat en wortel. |
Mogelijke reactie op: Anijs, karwij, kerrie, knoflook, koriander, mango, meloen, paprika, peterselie, selderij, tomaat, venkel, venkelzaad en wortel. |
Hoe weet ik of mijn kind hooikoorts heeft?
Als je vermoedt dat je kind hooikoorts heeft, kun je het beste contact met je arts opnemen. Deze kan een huidpriktest of een bloedonderzoek regelen. Allergietesten tonen aan dat immunoglobuline E (IgE)-antilichamen specifiek voor de pollen de allergietrigger zijn.
Het diagnosticeren van pollenallergie bij kinderen
Om vast te stellen of je kind een pollenallergie heeft, kijkt je arts naar de testresultaten, naar de medische geschiedenis van je kind en de eventuele geschiedenis van allergie binnen de familie. Hooikoorts kan alleen worden vastgesteld als dit blijkt uit de testresultaten van je kind. Hooikoorts is niet leuk, maar als je weet wat de oorzaak is, kun je je kind helpen de behandeling te geven die het nodig heeft.

Omgaan met hooikoorts bij je kind
Het soort behandelplan dat je arts voorstelt hangt af van de ernst van de hooikoortsklachten van je kind. Eén van de eerste stappen om een allergie onder controle te krijgen is het vermijden van de oorzaak ervan. Het verminderen van de blootstelling aan pollen is een uitdaging, maar een praktische tip is om het haar van je kind te wassen voor het slapengaan. Dit kan helpen om de pollen te verwijderen en zo de blootstelling te verminderen.
Ook kun je kleding verwisselen die buiten wordt gedragen als de pollenniveaus hoog zijn. Meer tips zoals manieren om je huis stuifmeelvrij te houden, vind je hier.
Opties voor klachtenverlichting
Er zijn allergiemedicijnen speciaal voor kinderen. Vraag je arts om advies. Je arts kan ook bepaalde soorten medicijnen voorschrijven die alleen op recept verkrijgbaar zijn. Lees de bijsluiter altijd zorgvuldig door en bewaar deze bij de medicatie.
Tijdelijke klachtenverlichting voor kinderen kan met:
- Antihistaminica – bijvoorbeeld in de vorm van tabletten of capsules om de hooikoortsklachten van je kind te verlichten.
- Neussprays – helpen bij het onder controle brengen van de ontsteking in de neus.
- Oogdruppels – bijvoorbeeld antihistaminedruppels voor de behandeling van die waterige, tranende en jeukende ogen.
Je kunt ook kiezen voor neussprays met zoutoplossing.20,22 Deze kunnen helpen om slijm op te lossen en stuifmeel weg te spoelen. Ze kunnen er waarschijnlijk ook voor zorgen dat medicatie zoals antihistaminica en neussprays met corticosteroïden beter werken.20 Er zijn ook oogdruppels op basis van zoutoplossing verkrijgbaar die gebruikt kunnen worden voor jeukende, tranende ogen.
Allergie immunotherapie
Als de opties voor klachtenverlichting niet werken , kan de arts van je kind allergie immunotherapie overwegen als een manier om zijn of haar klachten aan te pakken. Deze behandeling is beschikbaar voor bepaalde pollenallergieën. Kinderen moeten minstens 5 jaar oud zijn.
Allergie immunotherapie is een behandeling die helpt je lichaam te wennen aan triggers waar je allergisch voor bent, zoals pollen of huisstofmijt. Het idee is dat je lichaam leert om niet te overdreven te reageren op deze allergenen. Dit gebeurt door je regelmatig kleine hoeveelheden van de allergie-veroorzakende stof te geven, waardoor je lichaam geleidelijk leert dat het veilig is met het doel dat allergieklachten verminderen of uitblijven. Omdat je lichaam tijd nodig heeft om zich hierop aan te passen en te leren, duurt deze behandeling meestal 3 tot 5 jaar.
Allergie immunotherapie is er in twee vormen: als tabletten die snel onder de tong oplossen (SLIT) en als injecties onder de huid (SCIT). Welke je kind mogelijk voorgeschreven kan krijgen, hangt af van het type allergie en de leeftijd. Allergie immunotherapie wordt niet gegeven aan kinderen jonger dan 5 jaar.

Samenvatting
Hooikoorts wordt ook wel seizoensgebonden allergische rinitis genoemd. Het begint meestal na de leeftijd van 2 jaar. De klachten lijken op een verkoudheid maar kunnen wekenlang aanhouden. Bomen geven hun stuifmeel (pollen) vooral in de lente af, gras in de zomer en onkruid in de herfst. Kinderen kunnen op één of meerdere pollen reageren. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen jeuk in de mond en lippen veroorzaken. Dat is een kruisreactie wat ook wel het orale allergiesyndroom (OAS) wordt genoemd.
Het vaststellen van hooikoorts bij kinderen gebeurt meestal door een allergietest te doen in combinatie met details over symptomen, medische geschiedenis en het voorkomen van eventuele allergieën in de familie, aangezien het vaak erfelijk is.
Zorg ervoor dat je arts goed op de hoogte is van hoe ernstig de klachten van je kind zijn.
Een duidelijke beschrijving van jou helpt de arts om tot het beste behandelplan te komen. De opties variëren van oogdruppels op basis van zoutoplossing en neussprays tot gebruik van allergiemedicatie die de klachten onderdrukken en allergie immunotherapie.
De klarify allergie-app
Houd je hooikoorts onder controle met onze geavanceerde app. Het helpt je om je symptomen te volgen, je triggers te begrijpen en vooruit te plannen voor de pollenverwachting.


Allergie testen?
Er zijn meerdere testen die je arts kan doen om de diagnose te stellen.
LEES VERDER


Allergie testen?
Er zijn meerdere testen die je arts kan doen om de diagnose te stellen.
LEES VERDER
Literatuurlijst
2. British Society for Immunology. Allergy briefing. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://www.immunology.org/policy-and-public-affairs/briefings-and-position-statements/allergy
3. Bousquet J, et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 update (in collaboration with the World Health Organization, GA(2)LEN and AllerGen). Allergy. 2008;63 Suppl 86:8-160.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18331513
4. Seattle Children's Hospital. Hay fever. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://www.seattlechildrens.org/conditions/a-z/hay-fever/
6. Papapostolou G, et al. Cognitive dysfunction and quality of life during pollen season in children with seasonal allergic rhinitis. Pediatr Allergy Immunol. 2021;32(1):67-76.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7818136/
7. Blaiss MS, et al. The burden of allergic rhinitis and allergic rhinoconjunctivitis on adolescents: A literature review. Ann Allergy Asthma Immunol. 2018;121(1):43-52.e3.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29626629/
8. Hill DA, et al. The atopic march: Critical evidence and clinical relevance [published correction appears in Ann Allergy Asthma Immunol. 2018 Mar 9;:]. Ann Allergy Asthma Immunol. 2018;120(2):131-137.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5806141/
9. Asthma and Allergy Foundation of America. Pollen allergies. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://www.aafa.org/pollen-allergy/
10. American Academy of Allergy, Asthma & Immunology. Pollen defined. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://www.aaaai.org/tools-for-the-public/allergy,-asthma-immunology-glossary/pollen-defined
11. D'Amato G, et al. Pollen-related allergy in Europe. Allergy. 1998;53(6):567-578.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1398-9995.1998.tb03932.x?sid=nlm%3Apubmed
12. Popescu FD. Cross-reactivity between aeroallergens and food allergens. World J Methodol. 2015;5(2):31-50.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4482820/
13. Carlson G, et al. Pollen food allergy syndrome (PFAS): A review of current available literature. Ann Allergy Asthma Immunol. 2019;123(4):359-365.
https://www.annallergy.org/article/S1081-1206(19)30540-X/pdf
14. American Academy of Allergy, Asthma & Immunology. Oral allergy syndrome. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://www.aaaai.org/Tools-for-the-Public/Conditions-Library/Allergies/Oral-allergy-syndrome-(OAS)
15. Shaker MS, et al. Anaphylaxis-a 2020 practice parameter update, systematic review, and Grading of Recommendations, Assessment, Development and Evaluation (GRADE) analysis. J Allergy Clin Immunol. 2020;145(4):1a082-1123.
https://www.aaaai.org/Aaaai/media/Media-Library-PDFs/Professional%20Education/Podcasts/Anaphylaxis-2020-grade-document.pdf
16. Stanford Healthcare. Oral allergy syndrome. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://stanfordhealthcare.org/content/dam/SHC/clinics/menlo-medical-clinic/docs/Allergy/Oral%20Allergy%20Syndrome.pdf
17. European Centre for Allergy Research Foundation. Celery, cherry & co – Cross Reactivity. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://www.ecarf.org/en/information-portal/allergies-overview/celery-cherry-and-more-cross-reactivity/
19. Asthma and Allergy Foundation of America. 7 Things You May Not Know About Ragweed Pollen Allergy. Geraadpleegd 16 juni 2023.
https://community.aafa.org/blog/6-things-you-may-not-know-about-ragweed-pollen-allergy
20. Santoro E, et al. The role of saline nasal sprays or drops in nasal hygiene: a review of the evidence and clinical perspectives*. Rhinology Online.2021;4(1):1-16.
https://www.rhinologyonline.org/Rhinology_online_issues/manuscript_102.pdf
21. Thuisarts.nl
https://www.thuisarts.nl/voedsel-allergie/mijn-kind-heeft-voedsel-allergie
Uitleg over voedselallergie bij kinderen.
22. Apotheek.nl
https://www.apotheek.nl/medicijnen/natriumchloride-voor-in-de-neus?product=zoutoplossing-neusspray#
Informatie over neusspray met zoutoplossing.