Bloedtesten bij allergieën

Als je denkt dat je een allergie hebt, let dan op typische klachten zoals niezen, jeukende of tranende ogen of een verstopte neus. Bij een voedselallergie treden de klachten op nadat je hebt gegeten. Maar hoe weet je zeker dat je klachten door een allergie komen? Niezen en een verstopte neus kunnen natuurlijk ook een andere oorzaak hebben, zoals een verkoudheid. Lees meer over verschillende soorten allergische symptomen.

Heb je last van allergieklachten? Dan is het verstandig de hulp van een arts in te schakelen. Jouw arts kan je namelijk helpen bij het achterhalen van de oorzaak van je klachten, bijvoorbeeld door je door te verwijzen voor een bloedtest. In dit artikel kijken we naar wanneer zo'n bloedtest wordt uitgevoerd en hoe de test werkt. We bespreken ook hoe nauwkeurig bloedtesten zijn, en wat je eruit af kunt lezen.

Bij een bloedtest wordt een kleine hoeveelheid bloed afgenomen, dat kan vaak bij de huisarts of bij een zogeheten ‘prikpost’. Vervolgens wordt een buisje met bloed naar een laboratorium gestuurd voor een analyse^1,2,3,5. Daar wordt gekeken naar bepaalde eiwitten in je bloed met de naam immunoglobuline E (IgE). IgE is een antistof (antilichaam) dat door het immuunsysteem wordt aangemaakt als reactie op een indringer. Zo’n indringer kan bijvoorbeeld een virus of bacterie zijn, maar bij een allergie kan het ook een allergeen zijn. Een allergeen is een stof die eigenlijk ongevaarlijk is, maar door je immuunsysteem wel als gevaarlijk wordt gezien.

Als je bijvoorbeeld allergisch bent voor pollen, huisdierharen, bepaalde voedingsmiddelen of insectenbeten, reageert je immuunsysteem overdreven op deze stof. Het activeert dan dezelfde verdedigingssystemen als tegen infecties. Het lichaam produceert dan IgE-antilichamen tegen de allergenen ^1,5. Deze antilichamen zorgen ervoor dat je lichaamscellen bepaalde stoffen gaan afgeven. Die stoffen zijn verantwoordelijk voor de allergieklachten.

Bij het analyseren van je bloed in het lab wordt gekeken naar de aanwezigheid van bepaalde IgE-antilichamen. IgE-antilichamen verschillen per stof waartegen ze worden aangemaakt. Hierdoor kan achterhaald worden op welke allergenen je lichaam reageert.

In het kort:

Sensibilisatie (gevoelig worden) is de eerste stap bij het ontwikkelen van een allergie. De eerste keer dat je in aanraking komt met een allergeen krijg je namelijk niet gelijk een allergische reactie ^6,7,9. Eerst moet je immuunsysteem de stof tegenkomen en als gevaarlijk bestempelen. Vervolgens gaat het immuunsysteem specifieke IgE-antilichamen tegen de stof opbouwen. Dit proces wordt sensibilisatie genoemd ^6,8.

Als je allergisch bent, kan een allergeen een allergische reactie veroorzaken. Als je alleen gesensibiliseerd bent maak je net als bij een allergie specifieke IgE-antilichamen aan als je in aanraking komt met allergenen. Maar je krijgt geen allergische reactie, ook niet als je herhaaldelijk aan de allergenen wordt blootgesteld.

Een bloedtest kijkt naar de aanwezigheid van specifieke IgE-antilichamen. De aanwezigheid hiervan in je bloed geeft aan of je gesensibiliseerd bent voor een bepaald allergeen. Dit betekent dus niet per se dat je er ook allergisch voor bent. Om dit te bepalen kijkt een arts naar de uitslag van de test in combinatie met je klachtenpatroon en medische geschiedenis. Door al deze factoren samen te bekijken kan een diagnose worden gesteld. Een bloedtest is dus maar één onderdeel.

Als je milde allergiesymptomen hebt en de oorzaak duidelijk is, kan je arts je direct advies geven en de behandelingsopties met je bespreken. Maar als je ernstigere allergieklachten hebt of als het niet duidelijk is wat je klachten veroorzaakt, kan je worden doorverwezen voor een bloedtest.

Ook kan het zijn dat je arts je doorverwijst voor een huidpriktest. Huidpriktesten zijn namelijk net als bloedtesten nuttig bij het stellen van een diagnose.  Maar als je last hebt van huidproblemen of bepaalde medicijnen gebruikt die de resultaten van huidpriktesten kunnen beïnvloeden, kan een bloedtest een betere optie zijn ^1,2,4,5. Het kan ook zijn dat je zowel een huidpriktest als een bloedtest krijgt. Bijvoorbeeld wanneer de resultaten van huidpriktesten niet duidelijk waren ^1,2,4.

Bij een bloedtest wordt er een kleine hoeveelheid bloed afgenomen uit een ader. Meestal wordt een ader in je arm gebruikt. Dit kan even ongemakkelijk zijn, maar duurt gelukkig maar kort. Eén of meerdere buisjes met bloed worden vervolgens naar een laboratorium gestuurd voor de analyse. ^1-3 Bij de analyse wordt gekeken naar antilichamen tegen bepaalde allergenen. Welke allergenen dat precies zijn is door je arts bepaald. ^1,2,3,5 Zodra de resultaten van de analyse bekend zijn kun je deze met je arts bespreken.

Over het algemeen zijn de resultaten bij bloedtesten voor allergieën zeer betrouwbaar. ^1,2 De testmethodes worden ook voortdurend verbeterd en daardoor steeds nauwkeuriger. Je hebt dus in de meeste gevallen een duidelijke uitslag.

Dit kan verschillen, en hangt bijvoorbeeld af van hoe druk een laboratorium het heeft. Meestal zullen de resultaten na enige dagen tot enkele weken bekend zijn.¹⁰ Een arts zal de resultaten telefonisch of bij een vervolgafspraak met je bespreken.

Bij sommige bloedtesten moet je nuchter zijn. Dat betekent dat je een aantal uren voor de test niks mag eten of drinken (water, thee en koffiedrinken mag vaak wel). Ook mag je niet roken en mag je in die periode vaak geen medicijnen gebruiken.¹¹ Dit komt doordat eten, drinken, roken en het gebruik van medicatie de bloedwaardes kunnen beïnvloeden. Bij een bloedtest voor allergieën is het niet altijd nodig om nuchter te zijn.¹² Je kunt meestal normaal eten en drinken voordat je de test doet, tenzij je arts je anders informeert. Ook medicijngebruik heeft meestal geen invloed op de uitslag¹³, maar bespreek eventueel medicijngebruik wel altijd met de arts voor de zekerheid. Meestal krijg je een goede uitleg of informatiefolder voordat je bloed moet laten prikken. Is dit niet het geval? Vraag er dan naar bij je arts of de aanbieder van de test.   

Je bespreekt de uitslag samen met je arts, hij of zij kan je vertellen of je ergens allergisch of gesensibiliseerd voor bent. Weten waar je precies allergisch voor bent, kan je helpen om beter met de klachten om te gaan. Bijvoorbeeld door allergenen te vermijden of te saneren. Samen met je arts kun je bespreken wat de behandelmogelijkheden zijn. Duiden de resultaten uit de bloedtest niet op een allergie? Dan kun je de mogelijke vervolgstappen om de oorzaak van je klachten te achterhalen bespreken met je arts.

Voor huidpriktesten en bloedtesten bij allergieklachten, kun je door je arts worden doorverwezen. Als je vermoed dat je last hebt van allergische rinitis (bijv. hooikoorts of huisstofmijtallergie) kun je ook onze online allergietest doen op onze website. Deze test bestaat uit 4 vragen en duurt slechts 2 minuten. De uitslag van deze test is een indicatie, het is geen vervanging voor advies van je arts.

We bedanken je graag voor het lezen van dit artikel. Als je nog vragen of opmerkingen hebt kun je contact met ons opnemen via de contact-pagina. Volg voor meer informatie en tips ook onze social media kanalen, we zijn te vinden op Facebook, Instagram en YouTube.