Allergie immunotherapie voor kinderen: uitleg voor ouders

Een allergie kan veel invloed hebben op het dagelijks leven van je kind. Voor jou als ouder is het soms zoeken naar de juiste aanpak. Je probeert je kind te beschermen tegen stoffen die allergische klachten veroorzaken en houdt vaak medicatie bij de hand.

Als uiteindelijk niets lijkt te helpen, kan de behandelend arts mogelijk allergie immunotherapie bij je kind adviseren om de allergieën te behandelen. Deze behandeling richt zich op de oorzaak van de klachten.1

Bij een allergie reageert het afweersysteem te heftig op onschuldige triggers (allergenen) zoals pollen, huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren, bepaald voedsel of insectensteken.1 Met allergie immunotherapie wordt het immuunsysteem van je kind als het ware getraind. Het leert stap voor stap minder heftig te reageren op stoffen die normaal allergische klachten veroorzaken.1 Soms kan de behandeling helpen om de allergie beter onder controle te houden.2,3

Heeft de behandelend arts al gesproken over allergie immunotherapie voor je kind omdat het vaak klachten krijgt of regelmatig medicatie nodig heeft? In dit artikel lees je hoe immunotherapie werkt, voor welke allergieën de behandeling mogelijk kan worden ingezet, welke vormen er zijn en welke mogelijke bijwerkingen kunnen optreden. Ook ontdek je wanneer deze behandeling geschikt kan zijn voor jouw kind.

 

Wat is allergie immunotherapie voor kinderen?

Allergie immunotherapie voor kinderen is een behandeling voor allergieën waarbij het immuunsysteem stap voor stap wordt getraind. Het kan helpen om allergische klachten te verminderen en wordt meestal ingezet als symptomatische medicijnen onvoldoende werken. Symptomatische medicijnen, bijvoorbeeld antihistaminica, onderdrukken de allergische reactie en werken tijdelijk na inname.

Volgens de Federatie Medisch Specialisten wordt allergie-immunotherapie in Nederland toegepast bij inhalatie-allergieën, zoals hooikoorts of een huisstofmijtallergie.12 Ook kan het bij een insectengifallergie worden ingezet.

Bij deze behandeling krijgt je kind regelmatig kleine hoeveelheden van de stof waarvoor het allergisch is, zoals gras- of boompollen, huisstofmijt of huidschilfers van huisdieren³. Dit kan via snel smeltende tabletten (sublinguale immunotherapie) of onderhuidse injecties (subcutane immunotherapie). Door de herhaalde blootstelling leert het immuunsysteem geleidelijk minder heftig te reageren op deze stoffen. Het doel is om allergieën te behandelen en de allergische klachten onder controle te krijgen.2,3,12

Infographic over allergie immunotherapie; dit is allergiemedicatie voor kinderen die het immuunsysteem traint en kan de allergieklachten verlichten.

Wanneer kan je kind allergie-immunotherapie krijgen?

Volgens het Nederlands Huisartsen Genootschap kan allergie immunotherapie voor kinderen vanaf ongeveer zes jaar worden ingezet wanneer andere behandelingen met medicijnen niet voldoende helpen.15 De behandeling start bij voorkeur in het ziekenhuis, voor vervolgbehandeling kan je kind naar de huisarts.15

De behandelend arts kijkt samen met jou of allergie immunotherapie geschikt is voor je kind. Dit hangt onder andere af van de volgende factoren:

  • Triggers vermijden helpt niet. Ook als je maatregelen neemt, zoals pollen vermijden of beddengoed heet wassen, heeft je kind toch last van een verstopte neus, niezen, tranende ogen en benauwdheid.1
  • Medicijnen helpen onvoldoende. Soms blijven de klachten ondanks het gebruik van anti allergie tabletjes en andere medicijnen bestaan.15 In dat geval kan allergie immunotherapie een optie zijn, vooral bij matige tot ernstige klachten die niet goed reageren op andere behandelingen.15
  • Je kind heeft veel last van allergische klachten. Denk daarbij aan slecht slapen, vermoeidheid of concentratieproblemen op school.15
  • Beperkingen in het dagelijks leven. Je kind kan daardoor bijvoorbeeld minder buitenspelen of meedoen aan sport.15

 

Welke soorten allergie-immunotherapie zijn er?

Er zijn verschillende vormen van allergie immunotherapie voor kinderen. De meest moderne en gebruiksvriendelijke is sublinguale immunotherapie. Hierbij neemt je kind een smelttablet onder de tong in.2-6

Daarnaast is er ook subcutane immunotherapie, waarbij de arts onderhuidse injecties toedient, meestal in de bovenarm. Soms krijgt je kind meerdere onderhuidse injecties per behandelfase wanneer je kind voor meerdere stoffen een behandeling volgt.

Afhankelijk van de allergie, de leeftijd van je kind en de praktische toepasbaarheid komt de behandeling dus in een andere vorm. Wat altijd hetzelfde is: je kind moet de hele behandelperiode afmaken. Alleen dan kan het immuunsysteem leren om minder heftig te reageren op stoffen die anders allergische klachten veroorzaken.

 

Smelttabletten (SLIT)

Je kind krijgt de eerste dosis meestal op de polikliniek kindergeneeskunde, zodat de arts goed kan controleren hoe het lichaam reageert. Daarna kan je kind elke dag thuis een smelttablet innemen, of op een andere plek waar jullie op dat moment zijn.

Natuurlijk blijft je kind wel regelmatig op controle komen. De arts kijkt dan of de dosis goed is en past de behandeling zo nodig aan. Een volledige behandeling duurt in de meeste gevallen 3 jaar. Een van de meest voorkomende bijwerkingen is een lichte irritatie in de mond. Je kind kan daar dus last van krijgen, maar dit verdwijnt vaak vanzelf.

 

Onderhuidse injecties (SCIT)

Je kind krijgt de eerste onderhuidse injecties met allergenen meestal op de polikliniek kindergeneeskunde. Daarna moet je kind nog minstens 30 minuten blijven, voor het geval er een heftige allergische reactie optreedt. In zeldzame gevallen treedt een ernstige reactie op, dus toezicht is belangrijk.

De behandeling bestaat meestal uit twee fasen. In de eerste fase bouwt de arts de dosis langzaam op volgens een instelschema. Daarna start de onderhoudsfase. In totaal duurt deze een behandeling met subcutane immunotherapie meestal 3 tot 5 jaar.

 

Wat is het verschil tussen allergie immunotherapie en symptomatische medicatie?

Symptomatische medicatie, zoals neussprays en antihistaminica, in de volksmond ook wel anti allergie tabletjes of hooikoortstabletjes genoemd, kunnen helpen om allergische klachten zoals een verstopte neus, niezen of tranende ogen te verminderen.8 Deze medicijnen zijn gericht op het onderdrukken van de allergische reactie en werken tijdelijk na inname.

Immunotherapie zorgt ervoor dat het immuunsysteem als het ware wordt gereset. Daardoor reageert het minder heftig. Dit kan in sommige gevallen in combinatie met andere medicijnen als aanvulling worden ingezet.8

 

Infographic over de verschillende vormen van allergiebehandeling: symptomatische medicatie en allergie immunotherapie.

Infographic over de verschillende vormen van allergiebehandeling: symptomatische medicatie en allergie immunotherapie.

 

Heeft mijn kind na immunotherapie nog allergiemedicatie nodig?

Een van de doelen van allergie immunotherapie is dat je kind minder vaak symptomatische allergiemedicatie nodig heeft, zoals antihistaminica of neussprays.2,3Als het immuunsysteem door de behandeling minder heftig reageert op het allergeen, kunnen de klachten afnemen. Daardoor kan je kind deze medicijnen soms minder vaak nodig hebben. 18,19 Hoeveel en hoe snel dat gebeurt, verschilt per kind.

Uit de Duitse REACT-studie blijkt dat kinderen die immunotherapie krijgen vaak minder medicijnen nodig hebben dan kinderen die deze behandeling niet krijgen.16

Dit betekent niet dat immunotherapie daarom altijd geschikt is voor ieder kind. Of deze behandeling een optie is, hangt af van de soort allergie, de ernst van de klachten en de beoordeling door de behandelend arts.15

Vind een allergiespecialist

Een allergiespecialist kan helpen bij het vaststellen van de diagnose allergie, exact bepalen waar je kind mogelijk allergisch voor is en een behandeladvies geven. Wij helpen jou een allergiespecialist in de buurt te vinden.

Let op: je hebt een doorverwijzing van de huisarts nodig. Goed voorbereid naar je afspraak met de huisarts? De Snelle allergiecheck kan je hierbij helpen.

 Een meisje gebruikt speels een stethoscoop op een lachende dokter.
 Een meisje gebruikt speels een stethoscoop op een lachende dokter.

 

Is er immunotherapie specifiek voor hooikoorts bij kinderen?

Hooikoorts, ook wel bekend als pollenallergie, is een andere naam voor de medische term allergische rinitis. Dit kan bij kinderen klachten veroorzaken, zoals niezen, een verstopte neus, een loopneus, tranende ogen en benauwdheid, en komt voor bij verschillende luchtwegallergieën.3

Op dit moment wordt allergie immunotherapie in Nederland ingezet om onderstaande allergieën te behandelen:

  • Boompollen
  • Graspollen
  • Huisstofmijt
  • Huidschilfers van katten
  • Insectengif

Voor de hierboven genoemde allergieën is subcutane immunotherapie beschikbaar. Daarnaast zijn voor de behandeling van een allergie tegen graspollen, boompollen en huisstofmijt ook smelttabletten beschikbaar. Kinderen kunnen deze sublinguale immunotherapie gebruiken vanaf 5 jaar.18  

Kinderen met astma kunnen soms ook allergisch zijn voor bovenstaande stoffen. Bij contact met een allergeen kunnen dan klachten ontstaan zoals piepen, hoesten en een benauwd gevoel op de borst.9 

 

Kunnen kinderen met andere allergieën ook immunotherapie krijgen?

Kinderen met een ernstige allergie voor insectensteken kunnen soms in aanmerking komen voor allergie immunotherapie. Er zijn speciale onderhuidse injecties voor allergieën voor bijen- of wespensteken.19 In zeldzame gevallen treedt hierbij een ernstige allergische reactie op, dus deze behandeling gebeurt altijd onder medisch toezicht.

Meisje neemt een smelttablet voor onder de tong in, terwijl haar moeder kijkt of ze kan helpen.

Hoeveel kost allergie immunotherapie en wordt het vergoed?

Op dit moment wordt allergie immunotherapie in Nederland volledig vergoed vanuit de basisverzekering. Ook andere allergiemedicijnen tegen bijvoorbeeld hooikoorts die zijn voorgeschreven door de dokter vallen onder deze vergoeding. Je betaalt hiervoor wel het eigen risico.

Voor sommige medicijnen tegen allergie geldt een eigen bijdrage. Heb je een aanvullende verzekering, dan wordt deze eigen bijdrage soms (deels) vergoed. Neem bij twijfel contact op met je zorgverzekeraar.

 

Wat is de minimale leeftijd voor allergie immunotherapie bij kinderen?

Allergie immunotherapie kan soms worden overwogen bij jonge kinderen, maar er zijn voorwaarden. De behandelend arts kijkt niet alleen naar de leeftijd, maar ook naar de ontwikkeling van je kind en of het goed kan aangeven hoe het zich voelt tijdens de behandeling.18,19

In de praktijk komt het erop neer dat kinderen meestal vanaf een jaar of vijf in aanmerking kunnen komen voor allergie immunotherapie. Volgens de Federatie Medisch Specialisten is het belangrijk dat een kind tijdens de behandeling goed kan aangeven wat het voelt.18 De NHG-richtlijn sluit hierbij aan en benadrukt dat het behandelplan per kind moet worden afgestemd, waarbij ook motivatie en ernst van de klachten een rol spelen.19

Samen met je arts bespreek je of allergie immunotherapie een passende behandeling is voor jouw kind.2,3

 

Wat is een goed moment om te starten met allergie immunotherapie?

Samen met je arts bespreek je of allergie immunotherapie een passende behandeling is voor jouw kind.3 Je kunt er niet zomaar van uitgaan dat kinderen vanzelf over hun allergie heen groeien of leren omgaan met de impact op hun gezondheid en dagelijks leven.2,3

 

Waarom is allergie immunotherapie niet altijd mogelijk bij kinderen?

Immunotherapie wordt meestal afgeraden bij kinderen met ernstig of slecht gecontroleerd astma, bepaalde vormen van kanker of afweerstoornissen.3 Ook als een kind eerder heftig reageert op allergie immunotherapie, kan dat een reden zijn om niet (opnieuw) te starten.3

 

Welke bijwerkingen kan allergieimmunotherapie geven?

Als je kind een allergie-injectie krijgt, gebeurt dit altijd onder toezicht van een arts. Allergie immunotherapie kan namelijk, net als ieder ander medicijn, bijwerkingen geven. Wanneer het kind een behandeling volgt in de vorm van injecties gaat het meestal om milde klachten zoals jeuk, roodheid of zwelling op de plek van de injectie. Deze lokale bijwerkingen komen vooral voor aan het begin van de behandeling en verdwijnen vaak vanzelf na een paar weken.14

Ook bij het gebruik van smelttabletten kunnen er bijwerkingen optreden. Je kind kan last krijgen van jeuk in de mond of een geïrriteerd gevoel in de keel, vooral als het voor het eerst een smelttablet inneemt. In zeldzame gevallen ontstaan zwellingen of benauwdheid. Dit komt weinig voor, maar is de reden dat de eerste tablet altijd in het ziekenhuis wordt gegeven.20

Hoe help je je kind met het innemen van sublinguale immunotherapie bij allergie?

De arts of behandelaar legt uit hoe je kind de medicatie moet gebruiken. Lees daarnaast ook altijd goed de bijsluiter van het medicijn.

Tips bij het gebruik van smelttabletten:

  1. Maak het innemen van het medicijn onderdeel van de ochtendroutine, bijvoorbeeld vóór het ontbijt of tandenpoetsen.
  2. Bij een prikkelend gevoel in de mond kan het helpen om ongeveer een uur van tevoren een antihistaminicum te geven (in overleg met de arts).
  3. Op een ijsklontje zuigen kan ook verlichting geven. Wacht minstens 5 minuten na het innemen van het medicijn voordat je het ijsklontje geeft.
  4. De smelttablet moet 1 minuut onder de tong blijven liggen. Omdat kinderen vaak de neiging hebben om te slikken, helpt het om het aftellen leuk te maken met een spelletje of een timer.
  5. Geef de oppas (of anderen) die op je kind letten duidelijke instructies als zij de dagelijkse dosis moeten toedienen.
Een jong meisje zit in de klas en snuit haar neus; ze heeft hooikoorts, dus er liggen al meer zakdoeken op haar tafel.
Een jong meisje zit in de klas en snuit haar neus; ze heeft hooikoorts, dus er liggen al meer zakdoeken op haar tafel.
Kind krijgt vaccinatie op de arm, met daarna een verband.

Tips bij injecties

  1. Leg vóór de start van de behandeling aan je kind uit wat er gaat gebeuren. Vraag eventueel aan de kliniek of ze een boekje of folder voor kinderen hebben.
  2. Als het mag van de arts of verpleegkundige, kun je van tevoren verdovende crème aanbrengen op de plek waar de injectie wordt gegeven. Probeer dit thuis alvast een keer uit, zodat je kind weet hoe het voelt.
  3. Kies voor kleding met losse of korte mouwen, dan is de plek voor de injectie makkelijk bereikbaar en voelt je kind na de injectie minder druk op de huid.
  4. Zorg voor afleiding. Denk aan een favoriete knuffel, een spelletje of muziek om naar te luisteren. Bij jonge kinderen kan het helpen om samen een denkbeeldige ballon op te blazen. Zo haalt je kind rustig adem, wat helpt om te ontspannen.13
  5. Geef een kleine beloning voor het dapper zijn, zoals een sticker op een spaarkaart.

 

Samenvatting: allergie immunotherapie voor kinderen

Een allergie kan veel invloed hebben op het dagelijks leven van je kind. Als je de allergie niet onder controle krijgt, kan de behandelend arts mogelijk allergie immunotherapie adviseren om de allergie te behandelen.

Allergie immunotherapie richt zich op de oorzaak van de allergie.1 Tijdens de behandeling krijgt je kind kleine hoeveelheden van de stof waarvoor het allergisch is. Zo raakt het afweersysteem er langzaamaan gewend, wat de heftigheid van de reactie kan beïnvloeden.

Immunotherapie voor kinderen is beschikbaar voor luchtwegallergieën zoals pollen, huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren (katten)4,7 en insectengif.3,10 Of de therapie wordt gegeven als smelttablet of via onderhuidse injecties is afhankelijk van de allergie van je kind, de leeftijd en de praktische toepasbaarheid. De behandeling duurt meestal 3 tot 5 jaar.

Niet elk kind is geschikt voor de behandeling. Bespreek daarom met de behandelend arts of immunotherapie geschikt is voor jouw kind.

We zijn er om je te helpen

Bedankt voor het lezen van dit artikel over allergie-immunotherapie voor kinderen. Heb je nog vragen? Je kunt ons vinden op  Facebook en  Instagram.  Ook op ons TikTok en Youtube-kanaal vind je filmpjes over de onderwerpen die voor jou belangrijk zijn. Wil je ons liever direct benaderen? Neem gerust contact met ons op via e-mail.

Op allesoverallergie.nl maken wij wetenschappelijk onderbouwde informatie over allergie eenvoudig beschikbaar. De kennis die wij hebben opgedaan, delen wij graag met zoveel mogelijk mensen. Zo kunnen wij mensen met allergie waar mogelijk helpen. Om dit goed te kunnen doen, gebruiken wij actuele en betrouwbare informatiebronnen. Onze informatie wordt door gezondheidsprofessionals beoordeeld, voordat wij deze delen. De redactie van allesoverallergie.nl streeft ernaar om altijd nauwkeurig, duidelijk en objectief te communiceren. In dit redactiebeleid staat hoe wij dat doen.

Literatuurlijst

1. British Society for Immunology. Allergy briefing. Geraadpleegd op 28 juni 2024.
https://www.immunology.org/policy-and-public-affairs/briefings-and-position-statements/allergy

2. Lin, C. F., Lin, Y. T., Liao, C. K., et al. (2023). Recent updates of immunotherapy for allergic rhinitis in children. Current Otorhinolaryngology Reports, 11, 37–43. https://doi.org/10.1007/s40136-023-00440-x

3. Alvaro-Lozano, M., Akdis, C. A., Akdis, M., Alviani, C., Angier, E., Arasi, S., ... Vazquez-Ortiz, M. (2020). Allergen immunotherapy in children user’s guide. Pediatric Allergy and Immunology, 31(Suppl. 25), 1–101. https://doi.org/10.1111/pai.13189

4. Roberts, G., Pfaar, O., Akdis, A., Ansotegui, I. J., Durham, S. R., Gerth van Wijk, R., ... Muraro, A. (2017). EAACI guidelines on allergen immunotherapy: Allergic rhinoconjunctivitis. Allergy. https://doi.org/10.1111/all.13317

5. Aggarwal, P., & Senthilkumaran, S. (2023). Dust mite allergy. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. Geraadpleegd op 31 mei 2023.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560718/

6. Walker, S., Khan-Wasti, S., Fletcher, M., Cullinan, P., Harris, J., & Sheikh, A. (2007). Seasonal allergic rhinitis is associated with a detrimental effect on examination performance in United Kingdom teenagers: Case-control study. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 120(2), 381–387. https://doi.org/10.1016/j.jaci.2007.03.034

7. Trivedi, M., & Denton, E. (2019). Asthma in children and adults—What are the differences and what can they tell us about asthma? Frontiers in Pediatrics, 7, 256. https://doi.org/10.3389/fped.2019.00256

8. Doroudchi, A., Imam, K., & Garcia Lloret, M. I. (2021). Allergen immunotherapy in pediatric respiratory allergy. Current Treatment Options in Allergy, 8, 147–160. https://doi.org/10.1007/s40521-021-00280-4

9. MedlinePlus. Allergic asthma. Geraadpleegd op 28 juni 2024.
https://medlineplus.gov/genetics/condition/allergic-asthma/

10. Reinwald, S., Rolland, J. M., O'Hehir, R. E., & van Zelm, M. C. (2022). Peanut oral immunotherapy: Current trends in clinical trials. Immunotherapy Advances, 2(1), ltac004. https://doi.org/10.1093/immadv/ltac004

11. Tsuge, M., Ikeda, M., Matsumoto, N., Yorifuji, T., & Tsukahara, H. (2021). Current insights into atopic march. Children, 8(11), 1067. https://doi.org/10.3390/children8111067

12. Federatie Medisch Specialisten. (2022). Allergeen-immunotherapie (AIT). Richtlijnendatabase. Geraadpleegd op 28 augustus 2025.
https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/allergeen_immunotherapie_ait

13. Great Ormond Street Hospital for Children. Distraction: Information for families. Geraadpleegd op 2 juli 2024.
https://media.gosh.nhs.uk/documents/Distraction_F0617_FINAL_Jun20.pdf

14. Nolte, H., & Maloney, J. (2018). The global development and clinical efficacy of sublingual tablet immunotherapy for allergic diseases. Allergology International, 67(3), 301–308. https://doi.org/10.1016/j.alit.2018.03.008

15. Nederlands Huisartsen Genootschap. (2018). NHG-Standaard Allergische en niet-allergische rhinitis. Geraadpleegd op 28 augustus 2025.
https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/allergische-en-niet-allergische-rinitis

16. MedNet. (2023, 28 juni). Real-world data: immunotherapie voor allergische rinitis ook effectief bij jonge kinderen. Geraadpleegd op 28 augustus 2025.
https://www.mednet.nl/congres-nieuws/real-world-data-immunotherapie-voor-allergische-rinitis-ook-effectief-bij-jonge-kinderen/

17. Allergie Centra Nederland. (z.d.). Schimmelallergie en immunotherapie. Geraadpleegd op 28 augustus 2025.
https://allergiecentra.nl/allergieen/luchtwegallergie/schimmelallergie/

18. Jeroen Bosch Ziekenhuis. (z.d.). Allergeen immunotherapie – smelttabletten. Geraadpleegd op 29 augustus 2025.
https://www.jeroenboschziekenhuis.nl/behandelingen/allergeen-immunotherapie-smelttabletten

19. Erasmus MC – Sophia Kinderziekenhuis. (z.d.). Subcutane immunotherapie (behandeling van allergie bij kinderen) [Folder]. Geraadpleegd op 29 augustus 2025.
https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/sophia/patientenfolders/subcutane-immunotherapie-behandeling-van-allergie

20. Jeroen Bosch Ziekenhuis. (z.d.). Allergeen immunotherapie – smelttabletten. Geraadpleegd op 12 september 2025.
https://www.jeroenboschziekenhuis.nl/behandelingen/allergeen-immunotherapie-smelttabletten