Vermoeidheid door hooikoorts

Onze voorouders werden waarschijnlijk ook moe van het jagen op mammoeten en sabeltandtijgers. Toch lijkt vermoeidheid vooral een modern probleem. Altijd moe zijn is een van de meest voorkomende redenen waarom mensen hun huisarts bezoeken.26 Hooikoorts kan een mogelijke verklaring zijn voor waarom je je altijd zo moe voelt.

Er is de vermoeidheid die je voelt omdat je wakker ligt door een allergische hoest, verstopte neus of loopneus. Daarnaast is er de zware vermoeidheid, die veel uitputtender kan zijn. Deze vermoeidheid kan je niet alleen lichamelijk, maar ook mentaal uitputten. Misschien denk je eerst aan stress of lage ijzerwaarden als verklaring, wat zeker mogelijk is.26 Maar je vermoeidheid kan ook het gevolg zijn van een allergische reactie.1,19

Lees snel verder om meer te weten te komen over vermoeidheid door hooikoorts, de meest voorkomende klachten en zeven praktische tips om de impact op je dagelijkse leven op de lange termijn te verminderen.

Hoe kan een allergie je moe maken?

Stuifmeel, huidschilfers van huisdieren en huisstofmijt veroorzaken allergieklachten die je nachtrust kunnen verstoren en vermoeidheid kan veroorzaken. Uit RIVM-onderzoek blijkt dat klachten als hooikoorts en slaapproblemen meer impact hebben op het dagelijks leven van kinderen dan huisartsregistraties laten zien. Ook kunnen ontstekingen door allergische reacties bijdragen aan een gevoel van uitputting.1,19,27 

Nachtelijke allergieklachten

Een verstopte neus 12, hoesten13 en jeuk14 kunnen je wakker houden of je slaap verstoren, vooral als je allergisch bent voor huisstofmijt. Kussens, matrassen en beddengoed zijn plekken waar deze microscopisch kleine beestjes vaak zitten en hun nesten maken.27 Daarom kom je juist in bed het meest in contact met huisstofmijtallergenen. 27

Maar niet alleen huisstofmijt houd je uit je slaap. Ook hooikoorts kan ’s nachts klachten geven, vooral in het pollenseizoen. Jeukende ogen, tranende ogen, een jeukende neus; door hooikoorts kun je soms slecht slapen en je overdag extra vermoeid voelen.

Als je met deze klachten naar de huisarts gaat, zal hij of zij mogelijk vragen of je allergisch astma hebt, omdat dit ook slaapproblemen en slaperigheid overdag kan veroorzaken.

Jongen wrijft in zijn ogen vanwege vermoeidheid door hooikoorts, terwijl hij op schoot zit bij zijn moeder die hem voorleest.

Hulp van een arts nodig?

Als je last hebt van allergieklachten, is het verstandig om dit met je huisarts of allergiespecialist te bespreken. Samen kun je achterhalen waar je klachten vandaan komen en welke behandelmogelijkheden er zijn. Gebruik onze handige zoekfunctie om een arts bij jou in de buurt te vinden.

 

Vind een arts

Beweging, hooikoorts en vermoeidheid

Mensen met allergisch astma raken sneller vermoeid tijdens langdurige fysieke inspanning.¹ Dit wordt ook wel inspanningsastma genoemd.

Het is normaal om sneller te ademen tijdens het sporten. Hierdoor adem je veel droge, koude lucht in, wat je luchtwegen kan irriteren en vernauwen. Bij een hoge pollenconcentratie en hooikoorts (allergische rinitis) kan het sporten ineens een stuk uitdagender worden.6

Hoewel inspanningsastma niet altijd gerelateerd is aan een allergie,¹ kan je arts toch een inhalator voorschrijven, ongeacht de oorzaak.6 Veel professionele atleten hebben hun inspanningsastma onder controle en blijven presteren, zelfs op de Olympische Spelen! 6

Ontsteking

Je immuunsysteem beschermt je tegen bedreigingen zoals bacteriën, virussen en parasieten. 10 Mensen met een allergie reageren echter ook op onschuldige stoffen. Cellen in je lichaam geven chemicaliën vrij om de allergenen uit te schakelen, wat ontstekingen veroorzaakt.10 Ook andere gezondheidsproblemen en bepaalde behandelingen kunnen het immuunsysteem activeren. Vermoeidheid behoort tot een van de veelvoorkomende klachten bij een geactiveerd immuunsysteem.19 

Hoe voelt hooikoortsvermoeidheid?

Hooikoortsvermoeidheid kan je somber maken en soms zelfs stemmingswisselingen veroorzaken.3 Vrouwen beschrijven dit vaker in deze woorden, terwijl mannen meestal zeggen dat ze moe zijn.26 Ernstige vermoeidheid kan ook leiden tot ‘brain fog’, waarbij je trager denkt, vergeetachtig bent en moeite hebt met concentratie. Dit maakt werk en school behoorlijk lastig.3,4

Lang doorlopen met hooikoortsvermoeidheid is dus niet verstandig, je hooikoortsvermoeidheid zal alleen maar erger voelen. Daar komt nog een extra factor bij: door klimaatverandering wordt de bloeitijd van planten en bomen langer, wat leidt tot een langere blootstelling aan pollen en intensievere klachten, stelt een recent rapport van het RIVM. Ook kunnen nieuwe allergene plantensoorten uit het zuiden naar Nederland trekken, wat hooikoortsvermoeidheid verder kan verergeren. Vroeg actie ondernemen kan helpen om je klachten onder controle te houden. Denk in de herfst al na over mogelijke behandelingen of medicatie, zodat je je in het pollenseizoen beter voelt.27

Hooikoorts bij kinderen

 Hooikoorts kan veel invloed op je dagelijks leven hebben. Maar wist je dat de klachten van kinderen vaak worden verward met gewone verkoudheid? En wist je dat kinderen voor meer pollensoorten allergisch kunnen zijn?

 

Lees verder en herken hooikoorts bij je kind

 Infographic over de impact van hooikoorts op het dagelijks leven, met klachten zoals vermoeidheid, minder energie en slaapproblemen.

Kan een allergie extreme vermoeidheid veroorzaken?

Een allergie kan mogelijk bijdragen aan extreme vermoeidheid. Misschien heb je al eens gehoord van chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS), een aandoening waarbij fysieke en mentale vermoeidheid langer dan zes maanden aanhoudt. Typische klachten zijn snelle vermoeidheid, een koortsachtig gevoel, pijn in het hele lichaam, neerslachtigheid en de eerdergenoemde ‘brain fog’.17

Chronisch vermoeidheidssyndroom kan ontstaan na een andere ziekte. Het immuunsysteem speelt waarschijnlijk een rol, en er is een verband met allergieën dat nog niet goed wordt begrepen. Het komt vaak voor dat mensen met CVS allergisch zijn voor bepaalde voedingsmiddelen, luchtwegallergenen (zoals pollen, huisstofmijt en huidschilfers van huisdieren) of medicijnen.1Z

Klarify-app startscherm met actuele pollenstanden. Het lijkt erop dat de telefoonbezitter vandaag milde allergieklachten zal krijgen.

Langetermijneffecten van vermoeidheid en slapeloosheid

Langdurig gebrek aan goede slaap is niet alleen een heel vervelende klacht; het kan zelfs leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Zo loop je meer risico op obesitas, diabetes, hoge bloeddruk, beroerte, hartaanval of depressie.²

Onderzoek toont ook een verband aan tussen allergieën en slaapapneu. Dit is wanneer je ademhaling steeds stopt en opnieuw begint tijdens je slaap (wat vaak beangstigend is voor partners en ouders).15 Slaapapneu kan de kans op ernstige gezondheidsproblemen vergroten.16

Onze allergie-app

Onze allergie-app, jouw hooikoortshulp! Met de app blijf je makkelijk op de hoogte van de dagelijkse pollenniveaus, het weer en de luchtkwaliteit. Houd je klachten bij en ontvang persoonlijke tips en inzichten.

Gratis downloaden

Klarify-app startscherm met actuele pollenstanden. Het lijkt erop dat de telefoonbezitter vandaag milde allergieklachten zal krijgen.

7 praktische tips om hooikoortsvermoeidheid te verminderen

Vermoeidheid door hooikoorts kan een behoorlijke impact hebben op je dagelijks leven. Gelukkig zijn er dingen die je zelf kunt doen om de klachten te verminderen:

  1. Laat je allergie diagnosticeren. Praat met je arts over allergietesten, plak-, huidprik- of bloedtesten10 Met een test kun je er mogelijk achterkomen waar je klachten vandaan komen. Zo kun je samen met je arts een plan opstellen dat je kan helpen om je beter te voelen.
  2. Beperk de blootstelling aan je allergeen. Er zijn manieren om buitenallergenen zoals pollen te vermijden. Ramen dicht en deuren gesloten houden op het moment dat de pollenconcentraties hoog zijn, is een begin. Voor binnentriggers is het lastiger, maar je wasmachine en stofzuiger kunnen zeker helpen huisstofmijt in huis te verminderen.3
  3. Zorg voor voldoende slaap, ook in het pollenseizoen. De meeste mensen doen het goed op 7 tot 8 uur slaap per nacht. Kinderen van schoolgaande leeftijd hebben 9-12 uur nodig en tieners 8-10 uur. Probeer een vast ritme aan te houden, ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op, ook in het weekend.7 Lig je na 20 minuten nog wakker? Zoek dan een rustige afleiding zonder fel licht. Vermijd zware maaltijden, alcohol in de avond en doe regelmatig aan lichaamsbeweging.7
  4. Verbeter je ademhaling. Zoutoplossing kan helpen slijm in je neus los te maken.8 Probeer een neusspray of neusspoeler om je neusholtes te spoelen. Een luchtreiniger met een HEPA-filter kan het aantal allergenen zoals pollen en huisstofmijten verminderen, wat je nachtrust kan verbeteren.22
  5. Plan het gebruik van je medicatie. Het kan helpen om antihistaminica in te nemen voordat je in contact komt met een allergeen. Soms weet je dit van tevoren en kun je er rekening mee houden.8 Als je een corticosteroïde-spray hebt, is het verstandig om deze twee weken van tevoren te gebruiken, zodat de medicatie kan inwerken.9 Als je een inhalator hebt, doe je er goed aan deze dagelijks te gebruiken om je astma onder controle te houden.18 Je kunt ook zorgen dat je een decongestiva neusspray bij je hebt deze kan je tijdelijk gebruiken en kan direct verlichting geven bij je allergieklachten.
  6. Lees de bijsluiter van je hooikoortsmedicatie goed door. Oudere antihistaminica veroorzaken vaak slaperigheid. Deze bijwerking vind je terug in de bijsluiter. Dit geldt niet voor nieuwere types. Pseudo-efedrine, een decongestivum, heeft een tegenovergesteld bijeffect: het kan het moeilijk maken om in slaap te vallen.5
  7. Overweeg allergie-immunotherapie. Deze behandeling is gericht op seizoensgebonden allergieën, zoals pollen en huisstofmijt die het hele jaar door klachten veroorzaken.10 Het doel is om je lichaam te trainen de stof beter te verdragen. Je krijgt kleine doses allergeen binnen via tabletten of injecties. Je huisarts kan je meer vertellen over immunotherapie.  

Samenvatting

Hooikoorts kan slopende vermoeidheid veroorzaken, soms in combinatie met inspanning. Dit komt doordat allergieklachten je slaap verstoren. Ook kan een allergie een risicofactor zijn voor chronisch vermoeidheidssyndroom.17

Bespreek met je huisarts de mogelijkheid om je te laten testen op allergieën, zodat je kunt achterhalen of je allergie de oorzaak van je vermoeidheid is. De behandeling begint meestal met vrij verkrijgbare medicijnen zoals antihistaminica. Als dat niet voldoende helpt, kun je medicijnen op recept krijgen zoals corticosteroïden. Je huisarts kan ook antihistaminica voorschrijven maar vaak betreft dit dan een sterkere dosering. Antihistaminica en corticosteroïden in combinatie met allergie immunotherapie kan ook mogelijk zijn. Ga naar je huisarts voor advies en bespreek de behandelopties.

We zijn er om je te helpen

Moe van het moe zijn? We hopen dat dit artikel je heeft geholpen en dat je goed voorbereid naar de huisarts gaat. Heb je vragen, dan kun je ons mailen. Je vindt Alles over Allergie ook op Facebook , Instagram en Youtube.

Op allesoverallergie.nl maken wij wetenschappelijk onderbouwde informatie over allergie eenvoudig beschikbaar. De kennis die wij hebben opgedaan, delen wij graag met zoveel mogelijk mensen. Zo kunnen wij mensen met allergie waar mogelijk helpen. Om dit goed te kunnen doen, gebruiken wij actuele en betrouwbare informatiebronnen. Onze informatie wordt door gezondheidsprofessionals beoordeeld, voordat wij deze delen. De redactie van allesoverallergie.nl streeft ernaar om altijd nauwkeurig, duidelijk en objectief te communiceren. In dit redactiebeleid staat hoe wij dat doen.

Laatst medisch beoordeeld 4 december 2024

Download de checklist voor de afspraak over je allergieklachten

Naar je huisarts?

Lees verder

Ongeveer 25% van de bevolking heeft last van allergie. De helft daarvan heeft hooikoorts.

Soorten allergieën

Lees verder

Allergie is één van de meest voorkomende chronische ziekten en steeds meer mensen hebben er last van.

Wat is allergie precies?

Lees verder

Literatuurlijst

1.American College of Allergy Asthma and Immunology. Fatigue. Retrieved 14 April 2023  
https://acaai.org/allergies/symptoms/fatigue/

2.Institute of Medicine Committee on Sleep Medicine and Research; Colten HR, Altevogt BM, editors. Sleep Disorders and Sleep Deprivation: An Unmet Public Health Problem. Washington DC: National Academies Press; 2006. 3, Extent and Health Consequences of Chronic Sleep Loss and Sleep Disorders  
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK19961/

3.Bousquet J, Khaltaev N et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008. Volume 63, Issues 86 Special Issue: Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 April 2008.
https://doi.org/10.1111/j.1398-9995.2007.01620.x.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1398-9995.2007.01620.x

4.Cox L, Nelson H, Lockey R, Calabria C, Chacko T, Finegold I, Nelson M, Weber R, Bernstein DI, Blessing-Moore J, Khan DA, Lang DM, Nicklas RA, Oppenheimer J, Portnoy JM, Randolph C, Schuller DE, Spector SL, Tilles S, Wallace D. Allergen immunotherapy. A practice parameter third update. Journal of Allergy and Clinical Immunology. 2011 Jan;127(1Suppl):S1-55. PMID: 21122901. doi:10.1016/j.jaci.2010.09.034
https://www.aaaai.org/Aaaai/media/Media-Library-PDFs/Allergist%20Resources/Statements%20and%20Practice%20Parameters/Allergen-immunotherapy-Jan-2011.pdf

5.American Academy of Sleep Medicine. Insomnia. Retrieved 14 April 2023
https://sleepeducation.org/sleep-disorders/insomnia/

6.American College of Allergy Asthma and Immunology. Exercise-Induced Bronchoconstriction (EIB). Retrieved 14 April 2023
https://acaai.org/asthma/types-of-asthma/exercise-induced-bronchoconstriction-eib/

7.Sleep Education. Healthy sleep habits. Retrieved 14 April 2023
https://sleepeducation.org/healthy-sleep/healthy-sleep-habits/

8.American College of Allergy Asthma and Immunology. Hay fever. Retrieved 14 April 2023
https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/hay-fever/

9.The British Society for Allergy & Clinical Immunology. How to use a nasal spray. Retrieved 14 April 2023
https://www.bsaci.org/wp-content/uploads/2019/12/Howtouseanasalspray.pdf  

10.British Society for Immunology Allergy briefing. Retrieved November 2022
https://www.immunology.org/policy-and-public-affairs/briefings-and-position-statements/allergy

11.Ocon AJ. Caught in the thickness of brain fog: exploring the cognitive symptoms of Chronic Fatigue Syndrome. Front Physiol. 2013 Apr 5;4:63. doi: 10.3389/fphys.2013.00063
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3617392/

12.Naclerio RM, Bachert C, Baraniuk JN. Pathophysiology of nasalcongestion. Int J Gen Med. 2010;3:47-57. doi:10.2147/ijgm.s8088
https://www.dovepress.com/getfile.php?fileID=5777

13.Singh DP, Jamil RT, Mahajan K. Nocturnal Cough. Updated 2023 Jan 2. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532273/

14.Lavery MJ, Stull C, Kinney MO, Yosipovitch G. Nocturnal Pruritus: The Battle for a Peaceful Night’s Sleep. Int J Mol Sci 2016 Mar; 17(3): 425. Doi: 1-.2290/ijms17030425. PMID: 27011178
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4813276

15.Xi Y, Deng YQ, Chen SM, et al. Allergy-related outcomes and sleep-related disorders in adults: a cross-sectional study based on NHANES 2005-2006. Allergy Asthma Clin Immunol. 2022;18(1):27. Published 2022 Mar 22. doi:10.1186/s13223-022-00669-z
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8941730/

16.Mitra AK, Bhuiyan AR, Jones EA. Association and Risk Factors for Obstructive Sleep Apnea and Cardiovascular Diseases: A Systematic Review. Diseases. 2021 Dec 2;9(4):88. doi: 10.3390/diseases9040088
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8700568/

17.Straus SE, Dale JK, Wright R, Metcalfe DD. Allergy and the chronic fatigue syndrome. J Allergy Clin Immunol. 1988 May;81(5 Pt 1):791-5. doi: 10.1016/0091-6749(88)90933-5
www.jacionline.org/article/0091-6749(88)90933-5/pdf

18.2020 Focused Updates to the Asthma Management Guidelines: A Report from the National Asthma Education and Prevention Program Co-ordinating Committee Expert Panel Working Group. The Journal of Allergy and Clinical Immunology: Volume 146, Issue 6, P1217-1270. Pub December 01, 2020
https://www.jacionline.org/action/showPdf?pii=S0091-6749%2820%2931404-4

19.MedlinePlus. Sleep disorders. Retrieved 14 April 2023
https://medlineplus.gov/sleepdisorders.html

20.American Academy of Sleep Medicine. Healthy sleep is vital to children’s well-being. Retrieved 17 October 2022
https://sleepeducation.org/healthy-sleep-vital-childrens-well-being/

21.Karshikoff B, Sundelin T, Lasselin J. Role of Inflammation in Human Fatigue: Relevance of Multidimensional Assessments and Potential Neuronal Mechanisms. Front Immunol. 2017 Jan 20;8:21. doi: 10.3389/fimmu.2017.00021
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2017.00021/full

22.American College of Allergy Asthma and Immunology. Air filters. Retrieved 14 April 2023
https://acaai.org/allergies/management-treatment/living-with-allergies/air-filters/

23.Sublett JL. Effectiveness of air filters and air cleaners in allergic respiratory diseases: a review of the recent literature. Curr Allergy Asthma Rep. 2011 Oct;11(5):395-402. doi: 10.1007/s11882-011-0208-5
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3165134/

24.American Academy of Family Physicians. Fatigue: An Overview. Retrieved 14 April 2023
https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2008/1115/p1173.html

25.American Lung Association. Dust mites. Retrieved 14 April 2023
https://www.lung.org/clean-air/at-home/indoor-air-pollutants/dust-mites

26.National Institute for Public Health and the Environment (RIVM). Inventory of chronic diseases, complaints, and health problems among children in the Netherlands. Published April 27, 2011. Accessed November 11, 2024.
https://rivm.openrepository.com/handle/10029/256877

27.National Institute for Public Health and the Environment (RIVM). Global climate policy: health benefits in the Netherlands from reduced climate change. Published 2021. Accessed November 11, 2024.
https://rivm.openrepository.com/handle/10029/624993