Pollen Voedsel Syndroom

Pollen Voedsel Syndroom

Wist je dat pollen van bomen en grassen, oftewel stuifmeel, ook verantwoordelijk kunnen zijn voor allergische reacties in je mond op bijvoorbeeld fruit, groenten of noten? Als je mond of keel jeukt of begint te prikkelen bij het eten van bepaalde groenten of fruit, kan het zijn dat je last hebt van het Pollen Food Syndrome (PFS) of in het Nederlands ‘Pollen Voedsel(allergie) Syndroom’. Een andere term die hiervoor in het verleden gebruikt werd was Oraal Allergie Syndroom (afgekort OAS, in het Engels bekend als Oral Allergy Syndrome). We spreken in zo’n geval over een kruisreactiviteit, kruisreactie of kruisallergie.

Omdat je allergisch bent voor bepaalde pollen van grassen, bomen of onkruiden kan het dus voorkomen dat je ook allergische reacties ondervindt na het eten van rauwe groenten, fruit of noten. De meeste mensen die hier last van ondervinden zijn voornamelijk allergisch voor boompollen, met name de berk speelt hierin een rol. Meer dan de helft van de mensen die allergisch is voor boompollen, ontwikkelt in de loop van hun leven een kruisallergie voor fruit, noten, peulvruchten of sommige groentesoorten. Het zijn vaak dus al volwassen mensen die met dit syndroom te maken krijgen.

Meer weten over allergie voor boompollen? Raadpleeg deze pagina.

In de onderstaande video wordt door Maurits van Maaren, werkzaam als Internist-Allergoloog bij het Erasmus MC in Rotterdam, uitgelegd wat nu precies een kruisreactie is wanneer je bijv. allergisch bent voor boompollen.

Symptomen Pollen Voedselallergie Syndroom

Allergieklachten kunnen je bekend voorkomen omdat je deze klachten wellicht ook al ervaren hebt doordat je hooikoorts hebt. Meestal betreft het een milde vorm van een allergische reactie. De symptomen treden vaak al binnen enkele minuten op en verdwijnen meestal binnen een uur.

Bij PFS uiten de klachten zich vooral lokaal in mond- en keelgebied:

  • Jeuk in de mond en/of gehemelte
  • Jeukende of tintelende tong
  • Tinteling en/of zwelling van de mond, keel en lippen
  • Jeukende ogen of neusklachten, zoals loopneus en niezen
  • Uitslag waar het voedsel de huid heeft aangeraakt
  • Soms ook maagklachten/misselijkheid

In heel zeldzame gevallen kunnen klachten overgaan in ernstigere vormen van een allergische reactie, zoals jeukende huiduitslag over het hele lichaam of shock (anafylaxie). Maar dit is gelukkig heel uitzonderlijk. Het is dus belangrijk om te weten of je last hebt van PFS of een voedselallergie. Als je hierover twijfels of vragen hebt, kun je deze het beste met je behandelend arts bespreken.

Een vrouw lijkt last te hebben na iets te hebben gegeten

Diagnose Pollen Voedselallergie Syndroom

De diagnose kan gesteld worden door een arts. Met je huisarts kun je je klachten en eetgewoonten bespreken. Aanvullend kan de arts voorstellen om een allergietest te doen bijvoorbeeld middels bloedonderzoek of een huidpriktest. Ook kan je huisarts je doorverwijzen naar bijvoorbeeld een allergiespecialist. Meer weten over allergie testen? Raadpleeg deze pagina.

Oorzaak kruisreacties

Het pollen voedselallergie syndroom komt vooral voor bij mensen die last hebben van hooikoorts. Dit komt omdat de structuur van het stukje stuifmeelkorrel (het allergeen) van een gras- of boompol waarop je overgevoelig reageert, overeenkomt met de eiwitstructuur van het fruit of de peulvrucht. Omdat het immuunsysteem niet in staat is om deze zogenaamde allergenen van elkaar te onderscheiden kan er een allergische reactie ontstaan bij het eten van bijv. rauwe groenten. Wanneer klachten optreden en je vermoedt dat je last hebt van kruisreacties, kun je dit het beste met je arts of een diëtist bespreken.

Het is absoluut niet nodig om bij een allergie voor bijvoorbeeld gras- of boompollen op voorhand bepaalde voedingsmiddelen te vermijden. indien je een kruisreactie merkt bij het eten van noten is dit niet vergelijkbaar met een ernstige allergie op noten. De klachten bij het pollen voedselallergie syndroom zijn vaak milder, terwijl een serieuze notenallergie fataal kan zijn.

Afbeelding van een overzicht van meest voorkomende kruisreacties
Voedingsmiddelen die een reactie uitlokken

Van de één op de andere dag kun je klachten ervaren. De klachten ontstaan vaak direct na het eten van fruit (zoals appel), sommige noten (zoals hazelnoot) of rauwe groenten (zoals tomaat).

Een overzicht van de meest voorkomende kruisreacties kun je hier downloaden.

Voedingsmiddelen die een reactie uitlokken

Van de één op de andere dag kun je klachten ervaren. De klachten ontstaan vaak direct na het eten van fruit (zoals appel), sommige noten (zoals hazelnoot) of rauwe groenten (zoals tomaat).

Een overzicht van de meest voorkomende kruisreacties kun je hier downloaden.

Afbeelding van een overzicht van meest voorkomende kruisreacties

Wees je ervan bewust dat het goed mogelijk is dat symptomen kunnen verergeren in de periode wanneer pollengehaltes op z’n hoogst zijn. Het bloeiseizoen van de berkenboom kent z’n piek vaak in april/mei. Een piek in het graspollenseizoen wordt vaak waargenomen in juni/juli. Ben je bijv. allergisch voor boompollen en eet je toevallig ook nog iets wat een kruisreactie bij je teweeg kan brengen, dan zal je hiervan mogelijk meer last kunnen hebben omdat je immuunsysteem al getriggerd was door de pollen die op dat moment ook in grote concentraties in de lucht aanwezig zijn.

Meer informatie over actuele pollenverwachtingen vind je hier.

Wat kan je doen bij kruisreacties

Pollen Voedselallergie Syndroom is helaas niet te genezen. De meest simpele manier om klachten ten gevolge van dit syndroom te behandelen is om het voedsel te vermijden die de reactie veroorzaakt. Dat klinkt logisch, maar dat is niet altijd even makkelijk. Je zal toch altijd moeten opletten wanneer je bijvoorbeeld een salade bestelt in een restaurant waarin vaak rauwe groente of fruit in is verwerkt.

Ook is het mogelijk om het voedsel te bewerken of te bereiden waardoor de allergene eiwitten qua structuur veranderen zodat je immuunsysteem het allergeen niet meer als ‘gevaar’ zal aanduiden en een allergische reactie uitblijft. Door te verwarmen, koken of te bevriezen zal de structuur kunnen veranderen.

Is het je namelijk al eens opgevallen dat je bijvoorbeeld wel allergisch reageert als je een rauwe appel eet maar je geen last ervaart bij het eten van een stukje (goed doorbakken) appeltaart of appelmoes? Of wanneer je wel reageert op het eten van hazelnoten maar niet op een boterham die gesmeerd is met chocopasta waarin hazelnoot is verwerkt? De allergene eiwitten in deze voedselproducten hebben dan namelijk hun structuur verloren door verhitting.

Handige tip: Een appel kan in de magnetron eventjes verhit worden. Als je deze dan weer laat afkoelen, veroorzaakt deze bij veel mensen geen klachten meer. Er zijn ook rassen die speciaal geteeld worden voor hooikoortspatiënten. De Santana is hier een voorbeeld van.

In veel gevallen kan bovenstaande dus mogelijkheden bieden. Een andere manier om allergenen te verwijderen is door groente of fruit te schillen, want in deze schil zitten vaak de meest belastende eiwitten.

Gelukkig zijn de klachten vaak niet ernstig en zijn sporen of kleine hoeveelheden geen probleem. Wanneer je er veel last van hebt kun je je hooikoortsmedicatie innemen.

Slecht slapen en vermoeidheid behoren tot mogelijke klachten.

Hooikoorts herkennen?

Lees verder

Bij voedselallergie is een juiste diagnose essentieel.

Moet ik een dieet volgen?

Lees verder

Saneren, symptomatische medicatie en allergie immunotherapie.

Behandelopties vergelijken?

Lees verder

Op allesoverallergie.nl maken wij wetenschappelijk onderbouwde informatie over allergie eenvoudig beschikbaar. De kennis die wij hebben opgedaan, delen wij graag met zoveel mogelijk mensen. Zo kunnen wij mensen met allergie waar mogelijk helpen. Om dit goed te kunnen doen, gebruiken wij actuele en betrouwbare informatiebronnen. Onze informatie wordt door gezondheidsprofessionals beoordeeld, voordat wij deze delen. De redactie van allesoverallergie.nl streeft ernaar om altijd nauwkeurig, duidelijk en objectief te communiceren. In dit redactiebeleid staat hoe wij dat doen.