Allergiemedicatie bij Luchtwegallergie

Als je last hebt van allergieklachten kun je op drie verschillende manieren proberen de klachten te verlichten:

• Het vermijden en bestrijden van allergenen waar je op reageert.
• Het verlichten van je allergieklachten met symptomatische medicatie.
• Het trainen van je immuunsysteem, allergie-immunotherapie.

Het is aan te raden om samen met je arts te overleggen welke behandelingsoptie het beste bij jou past. Jouw arts kan deze keuze afstemmen op jouw specifieke klachten en de vastgestelde diagnose. Om tot een nauwkeurige diagnose te komen, kan je arts een allergietest uitvoeren of laten uitvoeren. Op basis van de resultaten hiervan stelt de arts, samen met jou, een behandelplan op.

Behandelplannen bij een allergie kunnen in de loop van de tijd ook veranderen. Bijvoorbeeld doordat je lichaam anders reageert op een allergie.¹ Het is dus altijd goed om verschillende opties samen met je arts te bespreken.

Bij luchtwegallergie kun je proberen te voorkomen dat je triggers (stoffen waar je allergisch op reageert) inademt. Voorbeelden van triggers bij verschillende luchtwegallergieën zijn stuifmeel(pollen), huidschilfers van huisdieren en uitwerpselen van huisstofmijt. Deze altijd helemaal vermijden is meestal niet mogelijk. We vertellen je in dit artikel daarom meer over de andere opties, zoals het gebruik van medicatie* voor volwassenen en kinderen.

Bij het gebruik van medicijnen kun je onderscheid maken tussen vrij verkrijgbare zelfzorggeneesmiddelen* en receptgeneesmiddelen*. Je arts kan je adviseren welke optie het best bij je past. Daarbij kan je arts naar verschillende factoren kijken. Zoals je klachtenpatroon en hoe de allergie zich bij jou ontwikkelt.¹

Geneesmiddelen zijn vaak gericht op het bieden van onmiddellijke verlichting van symptomen zoals jeuk aan je neus, een loopneus of niezen. Allergie immunotherapie, die voor sommige allergieën beschikbaar is, richt zich op het tolerant maken van je immuunsysteem door geleidelijk allergenen toe te dienen en zo het lichaam traint niet meer overdreven te reageren op een allergeen, daardoor kunnen met de tijd je klachten gaan afnemen. Het is belangrijk om samen met je arts te beslissen welke behandeling op dit moment het meest geschikt is voor jouw situatie.

Afhankelijk van je klachtenpatroon kan je in overleg met je arts geneesmiddelen gebruiken om de klachten bij een luchtwegallergie te verlichten. Veel allergieën veroorzaken vergelijkbare klachten. Zoals klachten aan de ogen, de neus, de bijholtes (sinussen) of ademhalingsklachten. Doordat de klachten op elkaar lijken kunnen er bij verschillende soorten allergie dezelfde geneesmiddelen worden voorgeschreven.^1,5 Hier kun je meer lezen over hooikoortsmedicijnen.

Naast het gebruik van geneesmiddelen die klachten onderdrukken kan immunotherapie een optie zijn. Bij dit geneesmiddel krijg je voor een langere periode kleine hoeveelheden van een allergeen toegediend. Welk allergeen dat is hangt af van je allergie. Het doel is wel altijd hetzelfde: het opnieuw trainen van het immuunsysteem om niet meer, of minder heftig, te reageren op het allergeen.²

Of allergie immunotherapie jouw allergieklachten kan verlichten hangt vaak af van verschillende factoren. Denk aan je leeftijd en je algemene gezondheid. Daarnaast is immunotherapie niet beschikbaar voor alle soorten allergie. Voor de volgende soorten allergie is immunotherapie in Nederland mogelijk:²

• Graspollen
• Boompollen
• Insectensteken
• Huisstofmijt
• Huidschilfers van katten

Het doel van de behandeling van een allergie is de problemen die ontstaan door een te actief immuunsysteem te verminderen. Geneesmiddelen kunnen snel allergieklachten verlichten.

Bij geneesmiddelen voor behandeling van allergieklachten kun je denken aan antihistaminica*. Dit is een groep geneesmiddelen die de werking van antihistamine blokkeren. Histamine is een stof die vrijkomt in je lichaam bij een allergische reactie, deze stof veroorzaakt de allergieklachten. Antihistaminica kunnen hierdoor klachten zoals een jeukende neus, niezen of tranende ogen verlichten. Een andere groep geneesmiddelen zijn corticosteroïden*. Corticosteroïden kunnen allergische ontstekingen en een verstopte neus verlichten.

Allergie immunotherapie is een behandeling waarbij je een tijd lang smelttabletten of injecties met een kleine dosis allergenen krijgt. Het idee erachter is om op die manier je lichaam geleidelijk opnieuw te laten ‘wennen’ aan de stof waar je allergisch voor bent. Het doel is dat de tolerantie in de loop van de tijd toeneemt en na afloop van de behandeling aanhoudt.  

Je kunt met je arts overleggen welk type geneesmiddel of behandeling het beste bij je past.

Tip: ga bij je zorgverzekeraar na in hoeverre een behandeling of geneesmiddel vergoed wordt. Zo voorkom je onverwachte kosten. Houd ook rekening met het eigen risico bij zorgkosten.  

Sommige geneesmiddelen kunnen vrij snel verlichting bieden als je plotseling klachten hebt.⁵ Bij andere geneesmiddelen kan het wat meer tijd in beslag nemen, die zijn namelijk bedoeld om voorafgaand aan de klachten in te nemen. Je kunt ze gebruiken als je verwacht dat je die dag in aanraking gaat komen met jouw allergietrigger(s).⁵  

Bij een behandeling met allergie immunotherapie kan het langer duren (vaak meerdere maanden) voordat je zult merken dat klachten afnemen. De verlichting kan vervolgens wel lange tijd aanhouden.²   

Hier zijn enkele nuttige indicaties voor de werkingstijd waarmee je rekening mee kunt houden:

• Sommige antihistaminica kunnen de klachten binnen 30 minuten verlichten. Je kunt ze gebruiken vlak voordat je je huis uitgaat, bijvoorbeeld als je buiten last hebt van hooikoortsklachten.⁵
• Er bestaat ook antihistaminica met ‘gereguleerde afgifte’. Deze geneesmiddelen verlichten klachten meestal binnen 3 à 4 dagen.⁵
• Corticosteroïde-neussprays kunnen na 7 tot 8 uur de klachten al wat verlichten, maar de meeste verlichting merk je vaak na maximaal 2 weken.
• Allergie Immunotherapie neemt meerdere maanden in beslag om de klachten te verlichten. Dus als je klachten in het hooikoortsseizoen wilt verminderen zal de therapie minimaal enkele maanden daarvoor moeten starten.

Dit zijn gemiddelden voor verschillende medicatiesoorten en behandelmogelijkheden. Kijk voor de werkingstijd van medicatie altijd in de bijsluiter of vraag je arts hiernaar.

Vrij verkrijgbare geneesmiddelen* kun je vinden bij apotheken en drogisten (zoals Etos, Kruidvat, Trekpleister, DA en Holland & Barrett). En soms ook bij supermarkten. Sommige geneesmiddelen die je kunt gebruiken bij hooikoortsklachten zijn vrij verkrijgbaar.

Andere geneesmiddelen zijn alleen op recept verkrijgbaar. Een arts moet ze dus aan je voorschrijven. Je kunt de voorgeschreven geneesmiddelen vervolgens ophalen bij de apotheek. Samen met je arts kun je kijken welke geneesmiddelen je kunt gebruiken. Dat kan ook een combinatie zijn van vrij verkrijgbare en voorgeschreven geneesmiddelen*.

Je kunt het gebruik van geneesmiddelen het best overleggen met je arts. De werking van een geneesmiddel kan namelijk afhankelijk zijn van welke klachten je hebt. Ook kan het van persoon tot persoon verschillen. Je arts kan bij (luchtweg)allergieklachten bijvoorbeeld antihistaminica en corticosteroïden voorschrijven. Dit kunnen vrij verkrijgbare soorten zijn maar ook voorgeschreven geneesmiddelen. Of een combinatie van beiden.⁶

Combinaties van geneesmiddelen komen regelmatig voor bij het aanpakken van allergieklachten. Zo reageren sommige mensen met hooikoorts goed op gecombineerde neussprays met antihistaminica en corticosteroïden. Of op het gebruik van een antihistaminicum en decongestivum samen. Antihistaminica-tabletten kunnen bij leukotrieënmodificatoren (ander type geneesmiddel bij allergieklachten) ook de effectiviteit verhogen van het verlichten van een loopneus, niezen en jeuk.⁶ Het kan dus zijn dat je een combinatie van geneesmiddelen voorgeschreven krijgt. Je arts kan inschatten of dat in jouw geval van meerwaarde is.

Allergie-immunotherapie richt zich op het trainen van het immuunsysteem.² Het kan klachten verminderen tijdens en na de behandeling.² Of allergie immunotherapie een goede optie voor jou is kun je, net als het eventuele gebruik van geneesmiddelen, altijd bespreken met arts.

Het verschilt van persoon tot persoon in hoeverre een geneesmiddel* de allergieklachten kan verlichten. Dat geldt voor zowel voorgeschreven als vrij verkrijgbare medicatie. Iedereen heeft immers een uniek lichaam en een eigen medische geschiedenis. Daarnaast verschillen mensen in hoe nauwkeurig ze de instructies in de bijsluiter, of van de arts, opvolgen. Dit kan de werking beïnvloeden.

Hoe vaak en welke hoeveelheid van een geneesmiddel gebruikt kan worden hangt ook af van de leeftijd. Voor volwassenen zijn allergiemedicijnen over het algemeen sterker dan die voor kinderen. De dosis kan daarnaast ook afhangen van of het middel mogelijke bijwerkingen heeft.^1,4,6 Je arts kan je hier meer over vertellen.

Welke geneesmiddelen voor jou geschikt zijn kun je overleggen met je arts. Hij of zij kan vervolgens een geneesmiddel voorschrijven of vrij verkrijgbare geneesmiddelen adviseren. Je arts kan bijvoorbeeld voorstellen met vrij verkrijgbare geneesmiddelen te beginnen. Als deze je klachten onvoldoende verlichten kan er eventueel andere medicatie worden voorgeschreven. Je arts kan deze inschatting maken door onder andere te kijken naar je klachten, de diagnose en andere medische data.  

Dit zijn enkele van de soorten geneesmiddelen die bij allergieklachten gebruikt kunnen worden^1,6:

• Decongestiva: kunnen helpen om een verstopte neus te verlichten. 
• Anticholinergica: worden (in het ziekenhuis) gebruikt bij acute astmaklachten
• Leukotrieën-modificatoren/leukotrieën-receptorantagonisten: leukotrieën zijn stoffen die een rol spelen bij allergische reacties, de geneesmiddelen verminderen of blokkeren de werking van leukotriënen.
• Mestcelstabilisatoren (cromonen) 29, 30, 31: remmen de afgifte van histamine uit mestcellen. Mestcellen bevatten de stof histamine die vrijkomt bij een allergische reactie, en klachten veroorzaakt.

Daarnaast kun je ook medische hulpmiddelen gebruiken bij bepaalde allergieklachten, zoals een neusspray met zoutoplossing**.^1,6 Ook kun je bij een aantal soorten allergie immunotherapie overwegen bij sommige allergieën.

Andere geneesmiddelen* of medische hulpmiddelen** werken op verschillende manieren om allergische klachten te verlichten. Je arts kan je meer over de volgende soorten vertellen:

• Decongestiva: kunnen neusklachten bij een allergie verlichten. Het is belangrijk dat je deze neussprays niet langer dan een paar dagen gebruikt, anders kunnen je klachten juist erger worden.
• Anticholinergische neussprays: kunnen ook het slijm in je neus verminderen.
• Leukotrieën-modificatoren/leukotrieën-receptorantagonisten: worden gebruikt om klachten zoals een piepende ademhaling of kortademigheid bij allergische astma te verlichten. Ze kunnen ook bepaalde hooikoortsklachten verlichten.
• Mestcelstabilisatoren (cromonen) gecombineerd met antihistaminica in oogdruppels kunnen gebruikt worden bij allergieën die oogklachten veroorzaken.

Naast het gebruik van bijvoorbeeld vrij verkrijgbare oogdruppels of neusspray*/** om de klachten te verlichten kan het fijn zijn om bijvoorbeeld te stomen of thee met honing te dringen. Zo vinden sommige mensen het aangenaam om bij een vervelende hoest een lekkere warme douche te nemen of te stomen boven een kom water. Kijk daarbij wel uit dat de stoom niet te heet is. Het kan ook fijn zijn om heet water of thee met wat honing en citroen te drinken, of om op een dropje of snoepje te zuigen bij keelklachten.³²

Je kunt ook proberen om te voorkomen dat je blootgesteld wordt aan allergenen. Zo kan het bij een pollenallergie helpen om naar buiten te gaan met een zonnebril op, zodat de pollen niet in je ogen komen. Binnenshuis kan een luchtreiniger met een HEPA-filter allergietriggers zoals pollen, huisstofmijt, schimmelsporen en huidschilfers van huisdieren uit de lucht filteren.¹⁶

Allergieklachten kunnen het dagelijkse leven soms lastig maken.^1,6 Als je met behulp van symptomatische medicatie onvoldoende je klachten onder controle kunt houden, kun je allergie immunotherapie overwegen. Of dit een geschikte optie voor je is kun je met je arts bespreken.

Een behandeling met allergie immunotherapie wordt soms ook wel desensibilisatie of allergievaccinatie genoemd. Bij allergie immunotherapie is het doel om het immuunsysteem opnieuw te trainen. Door de allergenen waar je allergisch op reageert voor een langere tijd in kleine hoeveelheden toe te dienen (via tabletten of injecties) kan je lichaam eraan wennen en leren dat het geen vijandige stof is. Wanneer dit lukt kan het gebruik van medicijnen niet (meer) of minder nodig zijn. ^1,2 Ook kan het zijn dat het risico op een ernstige allergische reactie afneemt, bijvoorbeeld bij een allergie voor insectensteken.

Een ernstige allergische reactie wordt ook wel anafylaxie genoemd. Dit is een plotselinge ernstige reactie waarbij je moeite kunt krijgen met ademhaling en het benauwd kunt krijgen ³³. Bij zo’n aanval kan het hormoon adrenaline worden toegediend³⁴. Bij een anafylactische shock worden de bloedvaten veel wijder. Adrenaline zorgt ervoor dat de bloedvaten binnen een aantal minuten weer smaller worden ³⁵. Bij allergieën voor insectenbeten en bepaalde medicijnen of voedingsmiddelen kan je een auto-injector met adrenaline (adrenalinepen) krijgen voorgeschreven ^1,6.

Het kan fijn zijn om twee adrenalinepennen bij u te hebben, voor als een onvoldoende is of niet blijkt te werken.¹ Ga ook altijd direct naar het ziekenhuis bij een ernstige allergische reactie. Ook als je je na het gebruik van een adrenalinepen beter begint te voelen. Er kan namelijk nog een vertraagde allergische reactie optreden.¹

Geneesmiddelen om allergieklachten te verlichten kunnen neussprays, oogdruppels, crèmes, gels en lotions zijn. Deze worden meestal gebruikt bij specifieke klachten op een bepaalde plek. Zoals neusklachten of oogklachten. Voor verlichting van klachten op meerdere plaatsen in je lichaam tegelijkertijd kunnen tabletten, injecties of vloeibare allergiemedicijnen verlichting bieden. Bij allergie-immunotherapie wordt ook gebruikt gemaakt van tabletten of injecties. Dit variant met injecties wordt ook wel subcutane immunotherapie genoemd. De variant met tabletten wordt Sublinguale immunotherapie genoemd.

Bij geneesmiddelen en medische hulpmiddelen is het belangrijk om de bijsluiter of gebruiksaanwijzing van tevoren goed door te lezen. Hierin kun je ook teruglezen hoe vaak per dag en in welke hoeveelheid je het moet innemen. Ook je arts kan je hierover advies hebben gegeven, volg dit advies altijd op.

Bij allergie immunotherapie zijn er twee opties:

• 1^e inname van tabletten bij de arts en daarna dagelijks thuis
• Bij de huisarts of specialist regelmatig injecties halen.

Allergie immunotherapie met tabletten (Sublinguale immunotherapie)

Je krijgt smelttabletten die je eenmaal per dag onder de tong legt. Op dit moment is de tablet verkrijgbaar voor de behandeling van een allergie voor huisstofmijten, voor een graspollen- en/of boompollenallergie (bestemd voor patiënten met hooikoortsklachten). De behandelingsduur bedraagt ongeveer 3 jaar.^18,19,20

Allergie immunotherapie met injecties (subcutane immunotherapie)

Toediening van allergie immunotherapie via injecties vindt altijd plaats bij je behandelend arts. Een behandeling met injecties kent een instelfase en een onderhoudsfase. Tijdens de instelfase worden injecties toegediend, waarbij de dosering steeds wordt verhoogd. Wanneer de hoogste dosering is bereikt, begint de onderhoudsfase waarbij steeds een injectie wordt gegeven. Deze vorm van immunotherapie is beschikbaar voor mensen die last hebben van een luchtwegallergie ten gevolge van graspollen, boompollen, huisstofmijten of katten. De behandeltijd bedraagt maximaal 5 jaar^18,21. Vroegtijdige allergie-immunotherapie zou de ontwikkeling van nieuwe allergieën en allergische aandoeningen kunnen voorkomen en de huidige symptomen aanpakken.¹

Adrenaline is de behandeling voor anafylaxie, een ernstige allergische reactie. Adrenaline is een hormoon dat je lichaam zelf aanmaakt. Het verhogen van je adrenalinelevels kan helpen ontstekingen te verminderen, ademhalen gemakkelijker te maken en een lage bloeddruk te verhogen. Adrenaline wordt voorgeschreven in een auto-injector aan mensen die allergisch zijn voor bepaalde voeding, medicijnen of insecten. Het is toch raadzaam om altijd direct naar het ziekenhuis te gaan als je in aanraking bent gekomen met een allergeen om mogelijke vertraagde secundaire reacties te controleren^1,6.  

In welke vorm kunnen allergiemedicijnen voorkomen?

Allergie verlichtende middelen zijn verkrijgbaar als neussprays, crèmes, gels en lotions. Deze kunnen een specifiek symptoom aanpakken zoals een verstopte neus. Tabletten, injecties of vloeibare allergiemedicijnen behandelen vaak een reeks symptomen tegelijk. Allergie-immunotherapie kan in de vorm van tabletten of injecties worden gegeven door een arts.  

Het is prettig als je een allergiemedicijn hebt die past in jouw dagelijkse routine. Het is dus belangrijk om te overwegen wanneer, waar en hoe vaak je jouw medicatie in moet nemen. Als het onderdeel is van jouw dag dan is de kans dat je het vergeet minder groot en is de medicatie waarschijnlijk minder effectief.

Kinderen kunnen geneesmiddelen gebruiken om allergische klachten te verlichten. Dit kunnen geneesmiddelen zijn die speciaal ontwikkeld zijn voor kinderen. Maar het kan ook dezelfde medicatie zijn als voor volwassenen maar dan in een kleine hoeveelheid. De aanbevolen hoeveelheid hangt af van de leeftijd en/of het gewicht van je kind. Lees altijd goed de bijsluiter van de geneesmiddelen voor gebruik. Bewaar medicatie ook altijd buiten het zicht van (andere) kinderen.

Overleg de optie van allergiemedicatie voor je kind ook altijd met een arts. Samen met de arts kun je ook een behandelplan opstellen. Het kan dan handig zijn een allergiedagboek bij te houden. Hierin kan je noteren wanneer de klachten optreden en hoe heftig de klachten zijn.

Ook allergie immunotherapie met injecties (subcutane immunotherapie) of smelttabletten kunnen een optie zijn voor kinderen. Dit hangt wel af van waar je kind allergisch voor is. Daarnaast moet je kind minimaal 5 jaar oud zijn.²¹

De mogelijke bijwerkingen van allergiemedicijnen staan vermeld in bijsluiter. Welke bijwerkingen mogelijk kunnen optreden variëren van het type medicatie. Zo komen bijwerkingen als dufheid en slaperigheid bij nieuwere soorten antihistaminica, (2^e generatie antihistaminica) minder voor dan bij eerder ontwikkelde soorten antihistaminica (1^e generatie antihistaminica). Meld het altijd bij je arts als je vermoed dat je last hebt van een bijwerking.

Geneesmiddelen om klachten te verlichten en mogelijke bijwerkingen

• Oudere soorten antihistaminica kunnen slaperigheid als bijwerking hebben.^1,3,6
• Bij het langdurig gebruik van corticosteroïden in hoge doses, zoals bij tabletten of injecties, kunnen bijwerkingen op diverse plekken van het lichaam, zoals de huid en de neus, optreden^4,5.

Therapie om het immuunsysteem te trainen

Aan het begin van een behandeling met allergie-immunotherapie zijn bijwerkingen gebruikelijk^18,19,20,21 Als je lichaam meer tolerantie ontwikkelt tegen het allergeen zal het minder reageren op de tabletten of injecties. De sublinguale injecties worden altijd door een medisch persoon gegeven. Bij de sublinguale immunotherapie tablet wordt de eerste tablet altijd onder medisch toezicht ingenomen, zodat ook gekeken kan worden hoe je erop reageert. Als je het goed verdraagt ga je de tabletten dagelijks thuis gebruiken.^18,19,20,21

Eerste generatie antihistaminica zijn als eerst ontwikkeld, vandaar de naam. Ze hebben als nadeel dat ze slaperigheid kunnen veroorzaken en zijn daarom niet aan te raden bij bepaalde activiteiten zoals autorijden of het bedienen van (zware) machines^1,3,6,22. Ze kunnen eventueel voorgeschreven worden als je door allergieklachten niet goed kunt slapen¹. Als dat niet het geval is kunnen de nieuwere antihistaminica van de tweede generatie gebruikt worden voor het verlichten van klachten bij allergische rinitis en netelroos (urticaria).^1,3,6,22

Eerste generatie antihistaminica kunnen stoffen bevatten met de namen:²²  

• Chloorfenamine
• Promethazine
• Hydroxyzine

Welke allergiemedicatie je kunt gebruiken tijdens je zwangerschap is mede afhankelijk van in welk trimester je ben. Vermijd in het eerste trimester sowieso het gebruik van orale corticosteroïden (zoals tabletten) en decongestiva. In het tweede en derde trimester zijn het gebruik van antihistaminica en lokaal te gebruiken corticosteroïden (zoals een neusspray) soms wel mogelijk.²³ Bespreek het gebruik van geneesmiddelen tijdens je zwangerschap altijd met een arts en lees de bijsluiter bij de medicatie goed door.

Als je een behandeling allergie immunotherapie volgt kun je ook met je arts bespreken of dit kan worden doorgezet. Starten met allergie immunotherapie kan meestal beter na de bevalling.^18,20

Heb je hooikoorts? Dan kunnen de klachten tijdens de zwangerschap toenemen. Dit is het geval bij ongeveer één derde van de vrouwen met hooikoortsklachten. Het kan ook voorkomen dat je hooikoortsachtige klachten krijgt tijdens de zwangerschap, dit gaat meestal na de bevalling weer weg. Je arts, zoals een allergiespecialist of gynaecoloog kan je hier meer over vertellen en advies geven.²³ 

Sommige medicijnen kunnen, meestal in kleine hoeveelheden, in de moedermelk terechtkomen.²⁴ Daarom is het altijd goed om eventueel medicijngebruik met je arts te overleggen. Je arts kan je bijvoorbeeld aangeven of je antihistamine of decongestiva kunt (blijven) gebruiken.²⁴ En zo ja, waar je dan op moet letten. Zo kun je soms kiezen voor een variant waarvan de werkende stof redelijk snel uit je lichaam verdwijnt. Je kunt het medicijn gebruiken na het geven van borstvoeding. Het is verstandig om met de volgende borstvoeding te wachten tot de werkzame stof volledig uit je lichaam is verdwenen. ²⁴

Het kan zijn dat het gebruik van geneesmiddelen jouw melkproductie beïnvloed.²⁴ Als je dit vermoed is het belangrijk dit met je arts te bespreken. Zij kunnen je bijvoorbeeld adviseren over het gebruik van neussprays in plaats van tabletten tijdens de borstvoeding. Omdat een neusspray een lokale werking heeft, terwijl bij tabletten de werkende stof in heel het lichaam komt. Ook het gebruik van een neusspray met alleen een zoutoplossing en geen geneesmiddel erin kan een optie zijn.²⁴

Sommige allergiegeneesmiddelen kunnen ook gebruikt worden bij niet-allergische rinitis. Bij niet-allergische rinitis heb je dezelfde klachten als bij allergische rinitis, alleen worden de klachten niet veroorzaakt door een allergie.³⁵ De oorzaak kan bijvoorbeeld een virusinfectie zijn of het inademen van een irriterende stof zoals rook of chemische stoffen.²⁵ De klachten die je daarbij hebt kunnen hetzelfde zijn. Denk aan een verstopte neus, een loopneus, jeuk in je ogen of niezen. ³⁵ Geneesmiddelen zoals corticosteroïden, antihistaminica of neussprays tegen de congestie kunnen zulke klachten verlichten.²⁵

Als je niet weet waar zulke rinitis-achtige klachten door worden veroorzaakt kun je het beste een afspraak maken met je (huis)arts.

Als je klachten hebt die kunnen wijzen op een allergie kan je arts een allergietest (laten) doen. Het gaat dan meestal om een huidpriktest of bloedtest. Je arts kan de testuitslag gebruiken om samen met andere informatie, zoals je medische geschiedenis en het voorkomen van allergieën binnen de familie, een diagnose te stellen. Ook als je al een diagnose voor een bepaalde allergie hebt, kan je arts (nogmaals) een allergietest laten doen. Bijvoorbeeld omdat je klachten zijn veranderd.

Heb je een allergietest gepland staan? Let op: vaak moet je voorafgaand aan een allergietest stoppen met bepaalde geneesmiddelen zoals antihistaminica. Omdat deze de resultaten van de test kunnen beïnvloeden. ⁶ Je arts kan je adviseren over welke medicatie je (nog) wel en niet mag innemen voorafgaande aan een test.

Heb je geen diagnose voor een allergie maar wel last van allergieklachten? Maak dan een afspraak met een arts. Ter voorbereiding op zo’n afspraak is het nuttig om je klachten goed bij te houden. Gebruik hiervoor onze handige checklist ter voorbereiding op je afspraak. Hierin staat ook een schema om je klachten te noteren.

Wat zijn de meest voorkomende allergieklachten?

Veel voorkomende allergieklachten zijn onder andere het hebben jeuk aan je neus, een loopneus of verstopte neus, niezen, jeukende of tranende ogen, huiduitslag, hoesten, een piepende ademhaling, en maagproblemen.¹ De klachten hangen af van het type allergie. Om je klachten beter onder controle te krijgen kun je proberen de stof waar je allergisch voor bent zoveel mogelijk te vermijden. Al is dat niet altijd (helemaal) mogelijk.

Jeukende neus, loopneus en niezen

Allergenen in de lucht, zoals pollen, uitwerpselen van huisstofmijt, schimmels en huidschilfers van huisdieren kun je inademen. Bij een allergie voor een van deze triggers kun je klachten krijgen zoals:

• Jeuk aan je neus
• Een loopneus
• Een verstopte neus
• Verstopte bijholten
• Niezen

Postnasale drip (slijm dat je neusholte je keel inloopt)

Als je last hebt van zulke klachten is vaak sprake van een ontsteking van het neusslijmvlies. Dit wordt ook wel allergische rinitis genoemd en komt veel voor bij mensen met hooikoorts. Bij hooikoorts wordt de ontsteking veroorzaakt door de pollen waar je allergisch voor bent.^1,5,25

Hoesten en piepende ademhaling

Je allergieklachten kunnen zich ‘ontwikkelen’. Dat wil zeggen dat je klachten kunnen toenemen of afnemen, of dat je bijvoorbeeld andere klachten krijgt. Als je een allergie hebt bestaat de kans dat het zich ontwikkelt tot allergisch astma. Naast klachten zoals hoesten en een piepende ademhaling kun je ook last hebben van een benauwd gevoel op de borst en kortademigheid.¹

Jeukende tranende ogen

Allergenen in de lucht kun je inademen, maar ze kunnen ook in je ogen komen. Je kunt dan last krijgen van jeukende en tranende ogen. Neus en- oogklachten komen vaak gezamenlijk voor. De naam hiervoor is allergischerhinoconjunctivitis.³⁶

Huiduitslag en zwelling

Eczeem en netelroos zijn twee van de meest voorkomende klachten aan de huid bij allergie. Je kunt dan last hebben van jeuk en uitslag op de plekken waar je in contact bent geweest met de allergenen (contactallergie). Ook bij een allergie voor bepaalde voeding, medicijnen of insectensteken kun je zulke klachten krijgen.¹

Maagproblemen

Voedselallergie kan misselijkheid, overgeven, diarree en kramp veroorzaken. Het is vaak lastig te bepalen of het om een voedselintolerantie (overgevoeligheid voor bepaald voedsel) gaat of om een voedselallergie. Je arts kan je helpen om te achterhalen wat de oorzaak is van zulke klachten.¹

Om je allergieklachten in de hand te houden is de eerste stap altijd het vermijden van de trigger (stof waar je allergisch voor bent). Je arts kan je daarbij helpen een behandelplan opstellen. Naast het vermijden van allergenen en saneren kun je de klachten aanpakken met geneesmiddelen. Antihistaminica en corticosteroïden zijn bekende medicijnen om klachten te verlichten bij een allergie. Stuifmeel(pollen), huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren, en schimmels. Ze zijn verkrijgbaar als tabletten, neussprays, oogdruppels en crèmes. Bij sommige allergieën bestaat de kans dat je door de trigger een anafylactische reactie krijgt, dat is een ernstige allergische reactie. Hiervoor kun je een andrenalinepen voorgeschreven krijgen.

Voor sommige allergieën kan allergie-immunotherapie een optie zijn. Dit kan vanaf een leeftijd van 5 jaar. Bij allergie immunotherapie is het doel je immuunsysteem opnieuw te trainen zodat het niet meer overdreven reageert op de stof waar je allergisch voor bent. Dit wordt gedaan door voor een langere periode tabletten of injecties te geven met een kleine hoeveelheid van de stof waar je allergisch voor bent. Het idee hiervan is om het immuunsysteem geleidelijk aan te leren de stof beter te verdragen.

Laatste medische review: 11 april 2024