Waarom nies ik zoveel?

Een niesbui komt eigenlijk nooit op een goed moment. Als je net achter het stuur zit, een presentatie moet geven, of aan het eten bent kan niezen heel hinderlijk zijn. Het kan ook een beetje gênant zijn, zeker als je veel moet niezen tijdens een gesprek of tijdens een maaltijd. Waar komen die niesbuien eigenlijk vandaan? En wat kun je doen als je hier last van hebt? En In dit artikel lees je meer over de oorzaken, wat je eraan kunt doen en hoe je erachter kunt komen of je niesbuien door een allergie worden veroorzaakt, en zo ja welke allergie dit kan zijn.

We leggen ook uit wat rinitis (ontsteking van het neusslijmvlies) precies is, en welke vormen van rinitis er zijn. Zo is er onderscheid tussen allergische rinitis en rinitis door een infectie. De klachten zijn (grotendeels) gelijk, bij alle vormen van rinitis is het slijmvlies geïrriteerd. In dit artikel lees je er alles over.

Hoe vaak per dag niezen is normaal?

Zo’n vier keer per dag niezen is normaal. Ook heeft iedereen weleens een loopneus. Niezen en het hebben van een loopneus zijn namelijk beschermende reflexen van je lichaam, die helpen om irriterende stoffen uit je neusgangen te verwijderen. Als één niesbui niet genoeg is om van de irriterende stof af te komen, of als de stof nog steeds in de lucht zit, blijf je herhaaldelijk niezen. Dat kan behoorlijk vervelend zijn voor je dagelijkse bezigheden.

Moet ik veel niezen door een allergie?

Een nies kan je op ieder moment overvallen. Maar waarom moet je eigenlijk niezen? Om de oorzaak te achterhalen kan het helpen om na te gaan of er een patroon in zit. Let eens goed op, op welk moment van de dag je de (meeste) klachten ervaart. En op welke plekken je klachten het meest opspelen. Op deze manier kun je achterhalen of je klachten te maken hebben met een allergie en of je neusslijmvlies ontstoken is.

Een ontsteking van je neusslijmvlies door een allergie wordt ook wel allergische rinitis genoemd. Het kan zijn dat je hierdoor veel moet niezen, maar niezen kan ook andere oorzaken hebben zoals een verkoudheid, of griep. We leggen je de verschillen uit, geven tips om de oorzaak te achterhalen en tips om met de klachten om te gaan.

Veel niezen bij rinitis

Rinitis is een ontsteking van het neusslijmvlies, en zorgt voor irritatie in de neus. Als je zo’n ontsteking hebt kan het zijn dat je ook veel moet niezen. Rinitis kan verschillende oorzaken hebben. Er zijn drie hoofdoorzaken:

  • Een allergische reactie (allergische rinitis)
  • Een infectie, zoals bij griep of verkoudheid (infectieuze rinitis)
  • Andere redenen (niet-allergische/niet-infectieuze rinitis)

Niesbuien door een allergische reactie

Allergieën zijn een veelvoorkomende oorzaak van niezen. Bij allergische rinitis ontstaat de irritatie in je neus door een reactie op rondzwevende allergenen. Allergenen worden ook wel triggers genoemd. Veelvoorkomende triggers zijn stuifmeel (bij hooikoorts), huisstofmijt en huidschilfers van huisdieren. De triggers veroorzaken klachten zoals niezen, jeuk aan je neus, een verstopte neus of een loopneus. Ook kan de allergische reactie post-nasale drip veroorzaken, hierbij loopt een teveel aan slijm vanuit je neusholte achteraan je keel in.

Bij allergische rinitis heb je meestal niet het hele jaar door allergische klachten, maar spelen de symptomen op in bepaalde seizoenen. We noemen dit seizoensgebonden allergieën. Een voorbeeld hiervan is hooikoorts. Er bestaan ook allergieën waar je het hele jaar last van kunt hebben, zoals huisstofmijtallergie.

Niesbuien door een infectie bij verkoudheid of griep

Als je verkouden bent zijn je slijmvliezen geïrriteerd door een ontsteking in je neus en keel. Je kunt dan klachten krijgen zoals niezen, een verstopte neus, hoesten, keelpijn, heesheid en oorpijn. De oorzaak van zo’n verkoudheid is meestal een virus. Ook griep wordt veroorzaakt door een virus en kan gepaard gaan met niezen. Daarnaast kun je ook last hebben van koorts, keelpijn en hoesten.

Je spreekt in zo’n geval ook wel van infectieuze rinitis. Daarbij kunnen virus- of bacteriedeeltjes makkelijk verspreid worden. Bij een nies kunnen maar liefst tot 40.000 met virus gevulde druppeltjes tot acht meter ver worden verspreid. Die druppeltjes kunnen zo’n tien minuten in de lucht blijven hangen. Virussen en bacteriën verspreiden zich op die manier. Een goede hygiëne is dus belangrijk als je een verkoudheid of griep hebt. Daarmee kan je voorkomen dat je andere mensen in je omgeving besmet.

Niet-allergische/niet-infectieuze rinitis

Naast allergieën en bacterie- en virusinfecties kan rinitis ook andere oorzaken hebben. Zoals:

  • Een bijwerking van medicatie;
  • Hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap;
  • Roken of andere stoffen die de neusslijmvliezen irriteren.

Denk bij irriterende stoffen bijvoorbeeld aan irriterende stoffen in de lucht zoals uitlaatgassen, wierook, kaarsen, of luchtverfrissers. Ook kunnen koud en droog weer of juist een hoge vochtigheid en lichaamsbeweging leiden tot rinitis. Zo kun je last hebben als je gaat fietsen of sporten. Of bij de verandering van de temperatuur, bijvoorbeeld als je in koud weer een warme woning binnengaat.

Wat precies je neus doet prikkelen en een niesbui veroorzaakt, kan voor iedereen anders zijn. Sommige mensen moeten niezen van bepaalde geuren, ook kun je gevoelig zijn voor alcoholische dranken. Alcohol verwijdt namelijk ook de bloedvaten, wat niezen kan stimuleren. Sommige dranken kunnen ook sulfiet bevatten zoals rode wijn. Sulfiet is een conserveermiddel waar sommige mensen gevoelig voor zijn, een van de mogelijke symptomen van zo’n overgevoeligheid is niezen

Sommige mensen moeten ook niezen als ze opeens in fel licht komen. Tot 35% van de mensen heeft hier last van deze reflex. Het wordt ook wel ‘de fotische niesreflex’ genoemd.

Man met zwart geruit overhemd met zwart haar in een knotje, snuit zijn neus in een tissue

De oorzaak van niezen achterhalen

Hoe weet je wat de oorzaak is van jouw niesbuien? Je kunt proberen dit helder te krijgen door te letten op wanneer en waar je de meeste klachten ervaart.

Niezen op bepaalde tijdstippen van de dag

Sommige mensen met een allergie moeten 's ochtends meer niezen. Als je hier last van hebt kan het ook betekenen dat je een huisstofmijtallergie hebt. Huisstofmijten leven namelijk graag in jouw bed, omdat ze hier veel huidschilfers kunnen vinden. Huidschilfers zijn het favoriete eten van huisstofmijten.

Niezen op bepaalde plekken

Als je je klachtenpatroon goed in kaart wilt brengen kan het helpen te noteren waar je de meeste klachten ervaart. Is dit binnen of juist buiten? Op je werk of juist thuis?

Buiten

Als je merkt dat je vooral in een park moet niezen, of wanneer het gras net gemaaid is, kan dit duiden op een pollenallergie. In het park kunnen bepaalde bomen in bloei staan waardoor je pollen (stuifmeel) inademt die een allergische reactie kunnen veroorzaken. Als je allergisch voor bepaalde graspollen bent kun je meer klachten ervaren als de graspollen na het maaien in de lucht zweven. Let er dus goed op wanneer de klachten optreden. Je kunt ook allergisch zijn voor het stuifmeel van andere planten, zoals klimop of onkruid.

Binnen

Heb je juist meer klachten als je binnen bent? Dan kan dit wijzen op een allergie voor de huidschilfers van huisdieren of een huisstofmijtallergie. Huisstofmijten zitten vooral graag in je slaapkamer, maar voelen zich ook thuis in het tapijt, gestoffeerde meubels en gordijnen. Huisstofmijten komen hierdoor ook voor in openbare ruimtes zoals bioscopen of restaurants.

Vochtige plekken

Op vochtige plekken zoals badkamers en kelders kunnen schimmels groeien. Hierdoor kunnen er schimmelsporten in de lucht zweven. Als je vooral op deze plekken klachten ondervindt, zou je last kunnen hebben van een schimmelallergie.

Op je werk

Als je op je werk veel moet niezen kan het zijn dat er een irriterende stof in de lucht zit. Net als thuis kan het dan gaan om huisstofmijt. Neemt iemand wel eens zijn hond mee naar kantoor? Dan zou het kunnen dat je daarvoor allergisch bent. Probeer te bedenken waarin je werkplek verschilt van plekken waar je geen of minder klachten ervaart.

Wat kan ik doen als ik veel nies?

Als je langere tijd veel moet niezen is het verstandig contact op te nemen met je huisarts. Hij of zij kan je helpen om op basis van de symptomen te bepalen wat de oorzaak is. Ook kan je huisarts een allergietest laten uitvoeren voor het stellen van een diagnose. Ga vooral goed voorbereid op gesprek, dat helpt om de juiste hulp te krijgen. Als een allergie inderdaad de oorzaak is kun je volgende tips proberen.

Een jonge vrouw die verkouden is of last heeft van een allergie niest in een tissue terwijl ze achter een laptop aan haar bureau of eettafel zit.

Vermijd allergenen

De allergenen (triggers) zijn verantwoordelijk voor de allergisch reactie. Als pollen een probleem zijn, blijf dan binnen op dagen dat de pollenconcentratie erg hoog is. Of ga goed voorbereid op pad, zet bijvoorbeeld een zonnebril op zodat de pollen niet in je ogen komen. Als huisstofmijten een probleem zijn, zorg dan voor zo weinig mogelijk stof in huis en was regelmatig je beddengoed op 60 °C. Het vermijden of beperken van allergenen wordt ook wel saneren genoemd. Het saneren van allergenen kan best een uitdaging zijn, omdat de allergenen niet met het blote oog te zien zijn.

Gebruik een luchtreiniger

Als je vooral binnenshuis veel last hebt van niezen of andere allergieklachten, kun je overwegen een luchtreiniger met HEPA-filter aan te schaffen. Zo’n filter helpt om allergenen uit de lucht te verwijderen zoals stof, huidschilfers van huisdieren, schimmelsporen en ook stuifmeel. Er zijn ook stofzuigers met HEPA-filter verkrijgbaar.

Medicatie overwegen

Als bovenstaande tips onvoldoende helpen of lastig uitvoerbaar voor je zijn, kun je met je (huis)arts bespreken wat er verder mogelijk is. Zo kun je overwegen om gebruik te maken van bepaalde medicatie, zoals bepaalde neussprays. Lees bij het gebruik van geneesmiddelen of medische hulpmiddelen altijd eerst goed de bijsluiter of gebruiksaanwijzing.

Een langetermijn behandeling overwegen

Je kunt met je (huis)arts bespreken welke behandelingen het beste bij jou past. Voor sommige allergieën kun je allergie immunotherapie overwegen. Deze therapie heeft als doel je immuunsysteem tolerant te maken voor de allergenen, door het voor een langere periode (3-5 jaar) herhaaldelijk aan kleine hoeveelheden van die allergenen bloot te stellen.

 

Samenvatting

Af en toe niezen is heel normaal. Als je erg vaak niest kan het zijn dat je ergens allergisch voor bent. Vooral als je voornamelijk op bepaalde plekken of bepaalde momenten moet niezen. Het niezen kan dan gepaard gaan met andere klachten zoals het hebben van een loopneus, een verstopte neus of post-nasale drip. Ook andere allergie-gerelateerde klachten zijn mogelijk zoals het hebben van jeukende ogen of prikkende ogen.

Om het niezen door een allergische reactie verminderen kun je proberen allergenen te vermijden. Ook is er de optie om medicatie of een behandeling overwegen, dit kun je bespreken met je huisarts of allergoloog.

We bedanken je graag voor het lezen van dit artikel. Als je nog vragen of opmerkingen hebt kun je contact met ons opnemen via de contact-pagina. Volg voor meer informatie en tips ook onze social media kanalen, we zijn te vinden op Facebook, Instagram en YouTube.

Op allesoverallergie.nl maken wij wetenschappelijk onderbouwde informatie over allergie eenvoudig beschikbaar. De kennis die wij hebben opgedaan, delen wij graag met zoveel mogelijk mensen. Zo kunnen wij mensen met allergie waar mogelijk helpen. Om dit goed te kunnen doen, gebruiken wij actuele en betrouwbare informatiebronnen. Onze informatie wordt door gezondheidsprofessionals beoordeeld, voordat wij deze delen. De redactie van allesoverallergie.nl streeft ernaar om altijd nauwkeurig, duidelijk en objectief te communiceren. In dit redactiebeleid staat hoe wij dat doen.

Literatuurlijst

1. Hamilton, R.G. (2005). Assessment of indoor allergen exposure. Retrieved on 15 April 2022
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16091213/ 

2. Aggarwal, P., et al. (2021). Dust mite allergy. 
Retrieved on 15 April 2022
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560718/ 

3. Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG). (2020). Dust mite allergies: overview. Retrieved on 15 April 2022
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK447098/ 

4. Portnoy, J., et al. (2013). Environmental assessment and exposure control of dust mites: a practice parameter. Retrieved on 15 April 2022:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5156485/pdf/nihms833090.pdf 

5. Wilson, J.M., et al. (2017). Home environmental interventions for house dust mite. Retrieved on 15 April 2022:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6474366/ 

6. KNO medisch centrum
https://knomc.nl/aandoeningen/rhinitis/

7. Nederlands huisartsengenootschap:
https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/allergische-en-niet-allergische-rinitis#samenvatting-begrippen

8. Thuisarts.nl
https://www.thuisarts.nl/lange-tijd-of-vaak-neusklachten/ik-heb-lange-tijd-of-vaak-neusklachten-zonder-allergie

9. Hansen, B, Mygind, N Rhinology (2002). How often do normal persons sneeze and blow the nose? 2002;40(1):10-12,
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12012947/