Keelpijn bij allergie

Allergieën kunnen verschillende klachten geven. Keelpijn kan daar één van zijn. Maar hoe weet je of je keelpijn door een allergie komt of een andere oorzaak heeft, zoals bijvoorbeeld een verkoudheid? In dit artikel leggen we je uit wat je kunt doen om te achterhalen wat de oorzaak van je keelpijn is.

We vertellen je meer over de verschillende oorzaken van keelpijn, en hoe allergieën op verschillende manieren kunnen leiden tot keelpijn. Daarbij lees je ook welke andere verschijnselen vaak gepaard gaan met keelpijn als de oorzaak een allergie is. Denk hierbij aan jeukende, tranende of branderige ogen. Verder lichten we toe hoelang de klachten kunnen duren, en wat je kunt doen als je er last van hebt. Daarbij hebben we handige tips en geven we informatie over het laten stellen van een diagnose. Ook bespreken we behandelopties en medicatie die je kunt overwegen.  

Keelpijn kan vele verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak van een zere keel is een verkoudheidsvirus¹. Andere mogelijke oorzaken zijn:

• Een allergie
• Een griepvirus
• Roken
• Veel keelschrapen
• Veel schreeuwen
• Droge lucht inademen

Als je verkouden bent is het slijmvlies van je neus, keel en bijholten ontstoken. Je kunt hierdoor last hebben van geïrriteerde slijmvliezen. Als je naast verkoudheidsklachten ook een verstopte neus of een loopneus hebt, minder ruikt of druk voelt in je gezicht kan het zijn dat je een bijholteontsteking hebt. Dit wordt ook wel rhinosinusitis genoemd. Daarbij kun je last hebben van slijm dat achter in je keel terecht komt, waardoor je gaat hoesten²⁸. Door het hoesten kun je keelpijn krijgen.

Bij diverse allergieën kun je last krijgen van keelpijn^1,3, bijvoorbeeld bij:

• Hooikoorts (pollenallergie)
• Allergie voor bepaalde huisdieren
• Schimmelallergie
• Huisstofmijtallergie
• Voedselallergie

Bij een allergie heb je soms een verstopte neus, dan ga je door je mond ademen. Hierdoor kun je last krijgen van een droge en zere keel. Ook kun je door een allergische reactie slijm in je keel hebben, waardoor je gaat hoesten^1,13. Een (voedsel)allergie kan soms leiden tot een ontsteking van de slokdarm, ook dat kan samengaan met keelklachten^2,11.

Heb je verhoging of koorts? Dan kan het zijn dat je griep hebt. Maar een allergie is ook niet uitgesloten. Soms is koorts namelijk het gevolg van een bijholteontsteking, die weer veroorzaakt kan zijn door een allergie.

Een verstopte neus of een loopneus kunnen veroorzaakt worden door allergieën, maar ook door griep of verkoudheid. Hetzelfde geldt voor niesbuien en hoofdpijn. Deze symptomen zijn niet specifiek genoeg om te weten wat er aan de hand is.

Keelpijn kan voorkomen bij verschillende allergieën, omdat je keel geïrriteerd kan raken of omdat je door je mond ademt als je neus verstopt is. Soms komt keelpijn van eosinofiele oesofagitis, een ontsteking van de slokdarm die te maken heeft met allergische reacties op voedsel of stoffen in de lucht, zoals stuifmeel. Mensen met zo’n ontsteking hebben vaak ook problemen met slikken en maagzuur dat omhoogkomt^2,32.

Als je mond of keel begint te jeuken of tintelen bij het eten van bepaalde groente- of fruitsoorten, kan het zijn dat je last hebt van het Pollen Food Syndrome (PFS). Dit wordt ook wel het Oraal Allergie Syndroom (OAS) genoemd. OAS ontstaat door een kruisreactie, je reageert dan op een stof die erg lijkt op de stof waar je allergisch voor bent. Zo lijken de eiwitten in sommige voedingsmiddelen op die van (boom)pollen.

Soms weet je niet of je klachten worden veroorzaakt door een allergie, zoals hooikoorts of door een verkoudheid. Lees hier meer over de verschillen tussen klachten bij hooikoorts en bij een verkoudheid.

Hoelang je last hebt van keelpijn hangt af van de allergie, en van de allergenen. Allergenen zijn de stoffen waar je allergisch op reageert. Zolang je in aanraking blijft komen met allergenen kunnen allergieklachten, zoals keelpijn, aanhouden. Het is daarom goed om in de gaten te houden wanneer je precies klachten krijgt, dit kan helpen om de oorzaak vast te stellen.

Neem bijvoorbeeld hooikoorts, dit is een typisch seizoensgebonden allergie. Afhankelijk van het stuifmeel waar je allergisch voor bent, heb je een bepaalde periode in het jaar klachten. Meestal zitten boompollen in de lucht in de lente, graspollen tijdens de zomermaanden en onkruidpollen in de herfst. Door de invloeden van klimaatverandering kan het zijn dat je langer last hebt van allergiesymptomen zoals keelpijn, branderige ogen of benauwdheid. Klimaatverandering beïnvloedt namelijk het bloeimoment en hoelang planten in bloei staan. Daarnaast verschillen de bloeiperiodes en de soorten planten per land of gebied. Hierdoor heeft iedereen met hooikoorts een eigen ‘hooikoortsseizoen’. Soms overlapt dit met het seizoen dat verkoudheden de kop op steken, het kan dan lastig zijn te achterhalen of je klachten worden veroorzaakt door een verkoudheid of hooikoorts.

Niet alle allergieën zijn seizoensgebonden. Zo kun je het hele jaar door last hebben van een allergie voor huisstofmijt, schimmels of huidschilfers van huisdieren. Als je het hele jaar door keelpijn en andere klachten hebt die lijken op een verkoudheid, kan dit dus wijzen op een niet-seizoensgebonden allergie. Ter vergelijking: keelpijn, en andere symptomen, die door een verkoudheid of griep veroorzaakt worden verdwijnen meestal binnen 14 dagen. Keelpijn door corona kan wat langer aanhouden, 7 tot 25 dagen⁵.

Keelpijn bij een allergie kan een indirect gevolg zijn van een allergische reactie. Denk hierbij aan:

1. Een verstopte neus en slaapapneu

2. Postnasale drip

3. Moeite met slikken en brandend maagzuur

Postnasale drip is dat onaangename gevoel van slijm dat vanuit je neusholte achter je keel in loopt¹⁶. Het slijm kan je keel irriteren en ervoor zorgen dat deze pijnlijk aanvoelt¹⁶. De oorzaak van postnasale drip kan een allergie zijn, maar ook een verkoudheid of bijholteontsteking (sinusinfectie). Sommige mensen krijgen een postnasale drip als ze pittig hebben gegeten ¹⁶.

Bij hooikoorts kan een postnasale drip ontstaan doordat je stuifmeel inademt van planten waar je allergisch voor bent. De allergieopwekkende stuifmeelkorrels komen dan vast te zitten in je neus en bijholten. Als reactie hierop maakt je lichaam extra slijm aan, om de allergenen kwijt te raken. Het slijm dat wordt aangemaakt tijdens deze allergische reactie is meestal helder en waterig. Als het slijm dik, en geel- of groenachtig is, heb je mogelijk last een luchtweginfectie (b.v. door een verkoudheid), in plaats van allergieklachten⁹.

Heb je al langer een zere keel tijdens en na het eten? Dan kan dat een teken zijn van eosinofiele oesofagitis (EoE)¹¹. Dat is een ontsteking van je slokdarm. Zo’n ontsteking kan veroorzaakt worden door een allergische reactie op voeding of allergenen in de lucht²⁹. Een bekend symptoom van EoE is zuurbranden. Dit gebeurt wanneer maagzuur terugvloeit in de slokdarm², dat kan een brandend gevoel geven in je borst of keel²³. EoE komt vaker voor bij mensen met voedselallergieën of hooikoorts. De allergie-triggers zoals stuifmeel zijn vaak in combinatie met bepaald voedsel verantwoordelijk voor de klachten².

Keelpijn door een verkoudheid of griep gaat vaak binnen één of enkele weken vanzelf over. Duren de klachten langer dan een paar weken, heb je heel veel last, of maak je je zorgen? Dan kun je het best contact opnemen met je huisarts.

Je kunt bij je huisarts aangeven van welke (allergische) klachten je precies last hebt. Hij of zij kan dan vragen of er binnen jouw familie veel allergieën voorkomen. Ook wordt er gekeken of de keelklachten door iets anders veroorzaakt kunnen worden dan een allergie. Het laten doen van een allergietest kan helpen bij het stellen van de diagnose.

Als de oorzaak een allergie is, kan er een behandelplan worden opgesteld. Hierbij wordt gekeken naar de mogelijkheden om blootstelling aan allergenen te vermijden. Jouw arts kan je ook adviseren over andere opties om de klachten te verlichten. Zoals het gebruik van bepaalde medicatie.

Een zere keel kan vervelend zijn en waarschijnlijk wil je de klachten graag verlichten. Grofweg zijn er drie opties die je kunt overwegen:

• Klachtenverlichting zonder medicatie
• Klachtenverlichting met medicatie
• Allergie immunotherapie

Wanneer je pijn in je keel hebt, kun je dit proberen te verzachten door:

• Koud water te drinken
• Op een snoepje te zuigen
• Voldoende rust te nemen
• Weinig te praten. Als je iets wilt zeggen kun je beter niet fluisteren, praat liever met normaal stemgebruik¹.

Ook stomen is een optie. Waterdamp kan slijm losmaken en de keel bevochtigen¹⁵. Wees wel voorzichtig, waterdamp kan heel heet zijn, kijk dus uit voor verbranding. Ook een luchtbevochtiger kan helpen, omdat het meer vocht in de lucht brengt^3,14. Dit raden we wel af als je allergisch bent voor huisstofmijt. Huisstofmijten houden namelijk van een vochtige omgeving.

Sommige mensen drinken bij keelpijn graag water of thee met honing en citroen (gebruik geen honing bij kinderen jonger dan één jaar).^3,14

De volgende vrij verkrijgbare geneesmiddelen kunnen verlichting geven:  

• Antihistaminica blokkeren de werking van histamine. Dit is een stof die in je lichaam wordt afgegeven als je last hebt van een allergie. Antihistaminica zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals neusspray of tabletten.
• Decongestiva kunnen helpen om een verstopte neus te verlichten. Ze zijn verkrijgbaar als druppels of neusspray. Let wel op: ze mogen vaak niet langer dan een paar dagen achter elkaar gebruikt worden. Je kunt ook kiezen voor een neusspray met zoutoplossing. Dit medische hulpmiddel kun je langer gebruiken.  
• Slijmoplossers zijn bedoeld om het slijm te verdunnen, zodat dit makkelijker te verwijderen is.  
• Pijnstillers, zoals paracetamol²¹ kunnen ook verlichting bieden bij een zere keel.

Lees bij het gebruik van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen altijd eerst goed de buisluiter/gebruiksaanwijzing.

Lees ook meer over de mogelijkheid van allergie immunotherapie.

Je kunt ook allergie immunotherapie overwegen. Dit is een behandeling die beschikbaar is bij bepaalde allergieën. Bij allergie immunotherapie maak je voor langere tijd gebruik van tabletten, druppels onder de tong, of injecties, met een hele kleine dosis van de stof waar je allergisch voor bent. Het doel is om je immuunsysteem in de loop van de tijd opnieuw te trainen, zodat het de allergenen niet langer als een bedreiging ziet. Als de immunotherapie goed aanslaat kan het de symptomen van allergische rinitis verlichten.

Keelklachten kunnen veroorzaakt worden door een allergie. Maar of een allergie ook echt de oorzaak is, is soms lastig te achterhalen. Ga bij klachten daarom naar je huisarts, die kan je verder helpen. Dat allergieën keelpijn kunnen veroorzaken komt doordat rondzwevende allergenen, zoals stofdeeltjes of stuifmeel, de luchtwegen kunnen irriteren. Dit kan onder andere weer leiden tot slaapapneu of postnasale drip^1,3. Zowel slaapapneu als postnasale drip kunnen voor keelirritaties zorgen.

Sommige allergieën, zoals een voedselallergie kunnen ook op een andere manier voor keelklachten zorgen. Zo kan een voedselallergie een ontsteking in je slokdarm veroorzaken^2,11. Hierdoor kun je bijvoorbeeld te kampen hebben met maagzuur.

Vaak gaat pijn in je keel vanzelf over. Om de klachten in de tussentijd te verlichten kun je koud water drinken of op een snoepje zuigen. Als je last hebt van vastzittend slijm kan het ook helpen om te stomen. Als zulke tips onvoldoende verlichting bieden kun je met je arts overleggen welke andere opties er zijn. Zo kun je eventueel gebruik maken van medicatie. Ook kun je bij aanhoudende klachten allergie immunotherapie overwegen.

We bedanken je voor het lezen van dit artikel. Als je nog vragen of opmerkingen hebt kun je contact met ons opnemen via de contact-pagina. Volg voor meer informatie en tips ook onze social media kanalen, we zijn te vinden op Facebook, Instagram en YouTube.