Wat zijn oog allergie symptomen?

Heb je last van rode, tranende ogen? Jeuken je ogen voortdurend of zijn ze geïrriteerd? Dan kan dat komen door hooikoorts of een andere allergie. Op je oogwit en aan de binnenkant van je ooglid zit een dun laagje slijmvlies (conjunctiva of bindvlies). Als je hooikoorts hebt of allergisch bent, bijvoorbeeld voor huisstofmijt of huisdieren, dan raakt het slijmvlies geïrriteerd en wordt je oog rood (allergische conjunctivitis).^1,15 Heb je uitslag en jeuk of een rode huid rónd je ogen? Dan heb je mogelijk last van een contactallergie.⁸ Je huid reageert dan bijvoorbeeld overgevoelig op make-up-remover.

Allergische klachten aan je ogen kunnen er besmettelijk uitzien. Toch hebben de klachten niets te maken met virussen of bacteriën.¹ Je kunt anderen dus niet besmetten. Je oogklachten worden veroorzaakt door een overactief immuunsysteem dat reageert op stofjes in de lucht of op je huid, zoals pollen, schimmelsporen, cosmetische producten of haren van huisdieren.^1,8

Het is belangrijk dat je je klachten laat onderzoeken als ze niet overgaan. Als je ogen vaak ontstoken of geïrriteerd zijn, kan dat gevolgen hebben voor de lange termijn.¹¹ Bijvoorbeeld doordat je door de jeuk veel in je ogen wrijft. Sommige oogklachten door allergieën kunnen er zelfs voor zorgen dat je na verloop van tijd minder goed gaat zien.^4,6 Houd je ogen dus altijd in een zo goed mogelijke conditie. Een lastig gegeven als je last hebt van allergie aan je ogen.

Welke allergische oogaandoeningen bestaan er?

De term ‘allergie ogen’ of ‘hooikoorts ogen’ worden voor het gemak wel eens gebruikt om snel aan te duiden waardoor de klachten worden veroorzaakt. Zeker wanneer de oogklachten door hooikoorts of een andere luchtweg- of contactallergie veroorzaakt worden. Vaak zijn klachten ook van toepassing op beide ogen.⁵ De klachten ontstaan meestal kort nadat je in contact bent gekomen met de stof waar je allergisch voor bent (allergeen of trigger).⁵ 

Mogelijke klachten zijn:

• Rode ogen en jeukende ogen¹
• Prikkende ogen
• Tranende of waterige ogen¹ 
• Branderig gevoel¹
• Het gevoel dat er iets in je oog zit (zandkorrelgevoel)¹
• Gezwollen oogleden¹
• Wazig zien¹
• Lichtgevoeligheid (fotofobie)⁴
• Hoornvliesontsteking (keratitis)⁴

Deze symptomen kunnen binnen 20-30 minuten ontstaan. Na enkele uren kan de allergische reactie erger worden. Je krijgt dan bijvoorbeeld ook last van een loopneus.⁵

Perioculair contacteczeem zit op de huid rond de ogen, bijvoorbeeld op je oogleden. De klachten zitten dus niet in je ogen zelf. De huid is vaak gezwollen en rood en jeukt meestal.² Je kunt ook blaasjes en/of schilfers krijgen. Donkere kringen rond de ogen zijn een symptoom van constitutioneel eczeem, een chronische ontstekingsziekte van de huid, dit wordt ook wel atopische dermatitis genoemd.³

Hoe wordt de diagnose gesteld bij allergische oogklachten?

Alleen je arts kan met zekerheid zeggen wat je allergie veroorzaakt. Allereerst zal die je vragen wat voor klachten je precies hebt en of je andere klachten hebt die op hooikoorts of een allergie kunnen duiden. De allergenen die ervoor zorgen dat je ogen tranen, jeuken en rood zijn, kunnen immers ook andere klachten geven als je ze inademt, zoals allergische rhinitis. Een combinatie van klachten zoals tranende ogen en een loopneus komt vaak voor.

Naast symptomen aan de ogen kunnen de volgende klachten¹ ook uitingen van een allergie en hooikoorts zijn:

• Loopneus
• Jeukende neus
• Verstopte neus
• Ontstekingen van bijholten (met hoofdpijn)
• Veel niezen
• Hoesten

Het is voor je arts ook belangrijk om te weten of iemand in je familie last van allergie heeft, dit noemen ze ook wel atopie. Om de diagnose te stellen kan je arts ook een huidpriktest of een bloedonderzoek laten doen.⁴ 

Soms wordt ook een conjunctivale provocatietest gedaan. Je krijgt druppels in je oog met de stof waar je misschien allergisch voor bent.

Heb je contacteczeem rond je ogen? Dan helpt een plakproef (epicutaantest) om te onderzoeken waar je allergisch voor bent. Bij dit onderzoek krijg je pleisters met allergenen op je huid geplakt.

Tips tegen jeukende ogen door hooikoorts of allergie

Je kunt zelf een aantal dingen doen om de kans op oogklachten te verminderen. Een heel goede gewoonte is om geregeld je handen te wassen met zeep dat geen geurstoffen bevat. Op deze manier spoel je al makkelijk allergenen en bacteriën weg die mogelijk je oogklachten triggeren. Ga maar eens na hoe vaak je met je handen aan je gezicht zit of in je ogen wrijft. Door schonere handen kun je dus al misschien die tranende ogen deels voorkomen. Er zijn ook andere tips die van pas kunnen komen:

Vermijd contact met de stoffen waar je allergisch voor bent

• Houd stuifmeel zoveel mogelijk buitenshuis: Houd ramen gesloten of ventileer als het regent of net geregend heeft, overweeg de installatie van een airconditioner (want deze bevatten vaak een pollen of allergenen filter) en houd de lokale pollenniveaus in de gaten.⁵
• Huidschilfers van huisdieren: Laat je huisdieren niet in de slaapkamer komen.⁵
• Huisstofmijten: Was wekelijks je beddengoed op minimaal 60 graden en zorg voor een luchtvochtigheid in huis die tussen de 35 en 50% ligt.⁵
• Contactallergenen: Gebruik producten voor een gevoelige huid (hypoallergeen) en draag handschoenen om te voorkomen dat je via je handen allergenen overbrengt op de huid rond je ogen.⁹ 
• Door hooikoorts of allergie hebben je ogen moeite met het dragen van contactlenzen? Vraag je arts of opticien om advies. Het dragen van een ander type lens (bijvoorbeeld daglenzen) of gebruik van een andere lenzenvloeistof (zonder conserveermiddelen) kan vaak al helpen.¹⁸ 
• Schimmels: ga ontwikkeling van schimmels zoveel mogelijk tegen door goed te ventileren (met name in vochtige ruimtes), haal schimmelplekken in huis weg en zet je afzuigkap aan tijdens het koken en laat deze nog eens 15 minuten aanstaan nadat je klaar bent.¹⁷

Algemene gezondheidstips voor je ogen

Probeer zo min mogelijk in je ogen te wrijven. Door veel te wrijven komen er nog meer mestcellen in het bindvlies van je oog. Je klachten worden dus erger.⁴

• Hou je ogen vochtig. Bijvoorbeeld met kunsttranen in druppel- of gelvorm. Je koopt oogdruppels bij de drogist of apotheek.⁴
• Leg een koud washandje of kompres op je ogen. Dit vermindert de klachten.⁴
• Bescherm je ogen. Draag een zonnebril als pollenniveaus hoog zijn en een duik- of zwembril als je gaat zwemmen in chloorwater.¹⁰
• Vermijd tabaksrook. Rook van sigaretten en sigaren kunnen je ogen irriteren¹⁰

Behandeling van allergische oogklachten

Bij oogklachten door hooikoorts of een andere allergie kun je vaak bij een drogist of je apotheek terecht voor oogdruppels. Helpen deze niet, weet dan dat je huisarts je ook oogdruppels met antihistamine en/of een zogeheten mestcelstabilisator kan voorschrijven. Deze oogdruppels kunnen je klachten snel verminderen. Als de druppels niet genoeg doen tegen je klachten, kun je deze ook gebruiken in combinatie met allergiepilletjes (antihistaminetabletten).

Bij ernstige oogklachten schrijven artsen ook wel eens oogdruppels met ontstekingsremmers voor (corticosteroïden, zoals prednisolon). Gebruik deze niet langer dan voorgeschreven.

Contacteczeem op de huid rond de ogen wordt meestal behandeld met hormoonzalf (corticosteroïden).

Allergie immunotherapie (desensibilisatie of allergievaccinatie) is een allergiebehandeling die ervoor zorgt dat de reactie van je immuunsysteem op de stof waarvoor je allergisch bent, verandert. Door je immuunsysteem bloot te stellen aan de (juiste hoeveelheid) stof die de allergische reactie uitlokt, raakt je lichaam eraan gewend.

Samenvatting

Hooikoorts en andere luchtweg- of contactallergieën kunnen een allergische reactie veroorzaken in het dunne laagje slijmvlies op je oogwit en aan de binnenkant van je ooglid. Door contacteczeem kan de huid rond je ogen rood en gezwollen zijn en erg jeuken.

Het is belangrijk om je klachten te laten onderzoeken. Als je lange tijd allergische conjunctivitis hebt, kan dat je ogen blijvend beschadigen. Bovendien kunnen de klachten een negatieve invloed hebben op je dagelijks leven. Een allergietest kan helpen om erachter te komen voor welke stoffen je allergisch bent. Het vermijden van contact met allergenen die je oogklachten triggeren, een goede verzorging van je ogen en medicijnen helpen de symptomen te bestrijden. Krijg je je oogklachten niet onder controle? Raadpleeg altijd je arts.