Veelgestelde vragen over hooikoorts

Waar ben je allergisch voor bij hooikoorts?

Hooikoorts is een allergische reactie op pollen. Pollen is een ander woord voor stuifmeel. Stuifmeel is een poederachtige stof afkomstig van grassen, bomen of onkruid. Planten verspreiden pollen voor de voortplanting. Als je hooikoorts hebt kun je allergisch zijn voor slechts één soort pollen, maar je kunt ook allergisch zijn voor meerdere soorten pollen. Hooikoorts is een vorm van allergische rinitis, dat is een ontsteking van het neusslijmvlies.

Hoe beïnvloedt hooikoorts het dagelijks leven?

Hooikoorts komt steeds meer voor en kan flink wat impact op je leven hebben. Als je last hebt van hooikoorts kun je je benauwd voelen en de klachten kunnen ervoor zorgen dat je niet goed slaapt. Ook kan het vervelend zijn om simpelweg buiten te zijn. Je ervaart dan bijvoorbeeld klachten als je buiten gaat fietsen, wandelen of sporten. Herkenbaar? Lees dan de tips om te sporten met hooikoorts.

Waar komt de naam hooikoorts vandaan?

De term hooikoorts werd voor het eerst gebruikt in het begin van de 19e eeuw. Ze dachten toen dat hooikoorts een soort zomerse verkoudheid was. De symptomen vielen samen met de hooioogst, daarin werd aangenomen dat hooi de onderliggende oorzaak was. Vóór de industriële revolutie kwam hooikoorts nog niet zoveel voor. Vermoedelijk heeft dat te maken met een toegenomen hygiëne, waardoor ons immuunsysteem minder goed ‘getraind’ zou worden. Tegenwoordig heeft 10-30% van de wereldbevolking allergische rinitis met pollen als één van de belangrijkste oorzaken. In Nederland komen er jaarlijks zo’n 72.000 nieuwe hooikoortspatiënten bij.

Wanneer is het hooikoortsseizoen?

Hooikoorts wordt vaak seizoensgebonden allergische rinitis genoemd. Seizoensgebonden, omdat het verband houdt met de bloeiperiode van specifieke planten. Afhankelijk van de regio en de weersomstandigheden komt er vanaf het vroege voorjaar, in de zomer en zelfs tot in de herfst stuifmeel vrij. Veel mensen hebben vooral klachten in het late voorjaar en de vroege zomer.

Wereldwijd zit er flink verschil in de hooikoortsseizoenen. In bepaalde delen van de wereld produceren sommige planten het hele jaar door stuifmeel. Klimaatverandering kan ook een rol spelen. Door veranderende klimaatomstandigheden staan bepaalde planten bijvoorbeeld eerder in bloei, of ze bloeien langer.

Tip: Check onze pollenradar. Daarmee kun je in heel Europa en Noord-Amerika checken hoe het ervoor staat met de pollen van zowel grassen als bomen. Ook erg handig als je op vakantie gaat.  

Lees meer over het hooikoortsseizoen 

Kun je het hele jaar door last van hooikoortsklachten hebben?

Als je het hele jaar door hooikoortsachtige symptomen ervaart kan dit een niet-seizoensgebonden allergische rinitis zijn. De klachten worden dan veroorzaakt door een allergie voor huisstofmijt of huidschilfers van huisdieren. Je kunt een afspraak met je (huis)arts maken om de symptomen te bespreken en erachter te komen waar je precies allergisch voor bent. Tip: doe vooraf alvast een online zelftest voor allergieën.

Wat veroorzaakt hooikoorts?

Bij hooikoorts reageert het immuunsysteem overdreven op pollen in de lucht. Stoffen die een allergische reactie kunnen veroorzaken, zoals pollen, noemen we ook wel allergenen. Dit zijn vaak microscopisch kleine stofjes die je inademt. Bij het inademen van de allergenen denkt je immuunsysteem dat je een ‘gevaarlijke’ stof binnenkrijgt. Het probeert deze stof dan kwijt te raken door antilichamen te produceren. Die antilichamen heten immunoglobuline E (IgE). Deze IgE-antilichamen vertellen andere cellen om bepaalde stoffen af te geven, waaronder histamine. Dit veroorzaakt vervolgens de hooikoortsklachten.  

De grootste veroorzaker van hooikoortsklachten zijn grassen. Als je last hebt van bloeiende grassen heb je misschien een graspollenallergie.

Welke soorten stuifmeel zijn er?

Planten geven stuifmeel (pollen) af om zich voort te planten. Sommige pollen worden door de wind meegevoerd, zodat ze grote afstanden kunnen afleggen. Hierdoor kun je ook last hebben van hooikoorts als je niet in de buurt bent van bomen of grassen.

Er zijn ook planten, zoals rozen en lelies, die geen stuifmeel afgeven in de lucht. Dit soort planten hebben wasachtig stuifmeel, dat door insecten van plant naar plant wordt gedragen. Wasachtig stuifmeel veroorzaakt meestal geen allergische reacties.

Tuin- en balkontip: Ga van tevoren na of planten wasachtig stuifmeel hebben of niet. Dan kun je genieten van mooi groen zonder niesbuien.

Welke klachten kun je hebben bij hooikoorts?

Typische symptomen van hooikoorts zijn:

• Niezen
• Jeukende neus
• Loopneus
• Verstopte neus
• Jeukende en tranende ogen
• Postnasale drip (overtollig slijm dat langs de achterkant van je keel naar beneden beweegt)

Je kunt ook last krijgen van deze symptomen bij hooikoorts

• Hoest
• Beklemmend gevoel op de borst   
• Piepende ademhaling
• Sinusontsteking (ontsteking van de neusbijholten)
• Jeukende keel en oren

Lees meer over de symptomen bij hooikoorts

Wat is het verschil tussen hooikoorts en een verkoudheid?  

De symptomen van hooikoorts en van een verkoudheid lijken sterk op elkaar. Maar verder heeft het niets met elkaar te maken. Verkoudheid is het gevolg van een infectie met een virus. Bij hooikoorts reageert je immuunsysteem niet op een virus, maar op bepaalde soorten pollen in de lucht.

Hoe weet je of je last hebt van een verkoudheid of van hooikoorts? De onderstaande tabel kan helpen dit te bepalen.

Maak voor meer duidelijkheid over de herkomst van de symptomen eventueel een afspraak bij je huisarts. Je kunt vooraf eerst ook de online zelftest doen.

Lees meer over de verschillen tussen verkoudheid en hooikoorts.

Wat is een kruisreactie?

Als je last hebt van hooikoorts kun je ook een allergische reactie krijgen bij het eten van vers fruit, groente of noten.

Dit komt doordat de eiwitten in sommige pollen lijken op de eiwitten in voedsel. Beide soorten eiwitten wekken dan een allergische reactie op. Dit wordt ook wel een kruisreactie of kruisallergie genoemd.

Hoe ga ik om met hooikoorts?

De symptomen van hooikoorts kunnen vervelend zijn. Er zijn grofweg drie manieren om te proberen de symptomen onder controle te houden:

• Vermijden van de allergenen
• Hooikoortssymptomen proberen te verlichten
• Behandeling om de klachten op langere termijn tegen te gaan

Je kunt er ook voor kiezen een combinatie van deze drie methodes toe te passen. Zo kun je uitvinden wat voor jou het beste werkt.

Hoe kan ik pollen vermijden?

Allergenen in de lucht vermijden, kan dat wel? Tot op zekere hoogte is dat heel goed mogelijk! Bomen, grassen en onkruid hebben allemaal hun eigen pollenseizoen, oftewel: ze verspreiden hun stuifmeel op verschillende momenten in het jaar. Als je weet voor welke pollen je allergisch bent kun je achterhalen wanneer en waar deze bomen, grassen of kruiden hun stuifmeel verspreiden. Een handig hulpmiddel hierbij is de pollenradar. Zo weet je welke plekken je beter kunt vermijden of op welke dagen je misschien binnen wilt blijven. Daarnaast zijn er een aantal tips om de pollen uit huis te houden.

Wat is een pollenradar?

Een pollenkalender is erg handig als je hooikoorts hebt. Je kunt dan precies zien waar en wanneer er veel stuifmeel in de lucht zit. Ook zie je om welke soorten stuifmeel het gaat. Zo kun je zien of er vooral veel graspollen in de lucht zitten of dat er juist veel bomen of kruiden stuifmeel verspreiden.

De pollenradar kan je helpen om je dagelijkse routine aan te passen. Zo kun je bijvoorbeeld beter inschatten of het vandaag wel een goed idee is een wandeling in het park te maken. Het weer speelt daarbij ook een rol. Op hete, droge en winderige dagen zweeft er meer stuifmeel door de lucht. Op de pollenradar vind je daarom ook een overzicht van de temperatuur, de vochtigheid en de hoeveelheid wind op een dag.

Hoe voorkom ik pollen in huis?

Bij hooikoorts kun je last hebben van verschillende soorten pollen zoals graspollen of boompollen. Als je eenmaal weet voor welke soort(en) pollen je gevoelig bent kun je proberen ze uit je huis te houden.

• Houd ramen en deuren zoveel mogelijk gesloten, zeker in je slaapkamer.
• Laat de kamers luchten wanneer het aantal pollen laag is, bijvoorbeeld vroeg ‘s ochtends.
• Overweeg eventueel airconditioning of speciale luchtreinigers aan te schaffen.
• Was je haar voordat je naar bed gaat en laat je kleren buiten de slaapkamer liggen.
• Droog de was niet buiten. Gebruik in plaats daarvan een wasdroger of hang je was binnen op.
• Stofzuig vaak. Misschien is het niet je favoriete huishoudelijke klus, maar helpen doet het wel!
• Huisdieren kunnen ook pollen mee naar binnen brengen, kam ze regelmatig (of nog beter: laat dit doen) en houd ze uit je slaapkamer.

Als deze voorzorgsmaatregelen de klachten niet voldoende verlichten kun je kiezen voor een behandeling. Bijvoorbeeld een behandeling met medicatie om de symptomen te verlichten. Ook kun je kiezen voor immunotherapie.

Wat kan ik doen om hooikoortsklachten te verlichten?

De volgende vrij verkrijgbare middelen kunnen verlichting geven bij hooikoortsklachten:  

1. Antihistaminica blokkeren de werking van histamine in het lichaam.  
2. Decongestiva kunnen helpen om een verstopte neus te verlichten. 
3. Slijmoplossers kunnen vastzittend slijm verdunnen.

Let op: Lees altijd eerst de bijsluiter of gebruiksaanwijzing voordat je een geneesmiddel of medisch hulpmiddel gebruikt.   

Wat zijn antihistaminica?

Antihistaminica zijn er in vele vormen zoals tabletten, neussprays en oogdruppels. Antihistaminica blokkeren de werking van histamine. Histamine is een chemische boodschapper die ons lichaam produceert als reactie op een bedreiging. Bij hooikoorts ziet je lichaam bepaalde pollen als een bedreiging. De histamine die dan geproduceerd wordt kan leiden tot hooikoortsklachten zoals niezen, een loopneus of jeukende ogen.

Het kan zijn dat het ene antihistaminicum meer effect heeft dan het andere, dat kan van persoon tot persoon verschillen. Je kunt hierover advies vragen bij je huisarts of apotheker.

Wat zijn decongestiva?

Hooikoorts kan een verstopte neus veroorzaken. Decongestiva kunnen in dat geval helpen de klachten te verlichten. Het gaat meestal om druppels of een neusspray. Je kunt het vaak maar voor een korte tijd gebruiken, niet meer dan een paar dagen per keer. Een voorbeeld van een geneesmiddel dat onder de decongestiva valt is een neusspray met xylometazoline. 

Je kunt ook een neusspray met een zoutoplossing proberen. Dit medische hulpmiddel kun je langer gebruiken.  

Wat zijn slijmoplossers?

Vastzittend slijm als symptoom van hooikoorts? Dan kunnen slijmoplossers verlichting bieden. Zulke middelen bevatten bijvoorbeeld acetylcysteïne. Zo’n geneesmiddel helpt om het slijm te verdunnen zodat je het bijvoorbeeld makkelijker kunt ophoesten.

Lees meer over symptoombestrijding bij allergieklachten

Kan hooikoortsmedicatie bijwerkingen hebben?

Als je geneesmiddelen of medische hulpmiddelen gebruikt om hooikoorts te behandelen kun je last krijgen van bijwerkingen. Zo hoor je wel eens dat mensen moe kunnen worden als ze een hooikoortsmedicijn gebruiken. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij loratadine. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 1 op de 100 mensen deze bijwerking ervaart.

Lees bij het gebruik van geneesmiddelen of medische hulpmiddelen altijd de bijsluiter of gebruiksaanwijzing.

Is het mogelijk de hooikoortsklachten op de lange termijn tegen te gaan?  

Voor de afweging of en welke van bovenstaande middelen je eventueel wilt gebruiken, kun je uiteraard advies inwinnen bij je arts of apotheker. Bij je huisarts of specialist kun je ook bespreken welke andere opties er mogelijk zijn. Zoals andere medicatie of immunotherapie.  

Kun je hooikoortsklachten tegengaan door immunotherapie?

Immunotherapie voor allergieën is een behandeling die ervoor kan zorgen dat de reactie van je immuunsysteem op de stof waarvoor je allergisch bent veranderd. Dit gebeurt door je immuunsysteem bloot te stellen aan de (juiste hoeveelheid) allergenen. Bij immunotherapie voor hooikoorts gaat het dan om de pollen waar je allergisch voor bent. Bijvoorbeeld bepaalde graspollen of boompollen. Je lichaam kan wennen aan die pollen. Dan kun je, in het geval van hooikoorts, minder tot geen last meer hebben van een loopneus, jeukende ogen, hoesten of benauwdheid. 

Lees alles over immunotherapie

We helpen je graag!

Bedankt voor het lezen van ons artikel met veelgestelde vragen over hooikoorts. Wij horen graag wat je van de informatie vindt. Als je vragen hebt mail ons gerust https://allesoverallergie.nl/pages/contact, of ga naar onze Facebook-pagina of Instagram.